Dá»± thảo sá»­a đổi, bổ sung má»™t số Ä‘iều nghị định 84/2009 về kinh doanh xăng dầu vừa được Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng hoàn thành. Về phÆ°Æ¡ng án tính giá, thay vì 10 ngày, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng đề xuất khi các yếu tố hình thành giá làm cho giá cÆ¡ sở tăng trong khoảng 5%, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối giữ khoảng cách tối thiểu là 15 ngày sẽ được tăng giá.

Nếu giá giảm trong phạm vi 6%, tối Ä‘a 15 ngày sẽ phải giảm giá. Nếu giá giảm trên 6%, sau khi cÆ¡ quan có thẩm quyền áp dụng các giải pháp Ä‘iều tiết về thuế, quỹ bình ổn..., thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối phải tiếp tục giảm giá bán lẻ, không hạn chế khoảng thời gian và số lần.

PhÆ°Æ¡ng án 2, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng đề xuất sẽ lấy giá cÆ¡ sở của tháng trÆ°á»›c làm giá bán lẻ của tháng tiếp theo. Giá cÆ¡ sở được tính toán theo giá Platts Singapore (hoặc giá công bố tại sàn khác) tính bình quân 30 ngày.

Ngày làm việc đầu tiên của tháng tiếp theo, liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng sẽ công bố giá bán lẻ tối Ä‘a áp dụng trong tháng. Các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối có quyền tăng, giảm giá nhÆ°ng không vượt quá giá trần do liên bá»™ công bố.

PhÆ°Æ¡ng án 3, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng đề xuất mức trần giá bán lẻ cả năm sẽ được công bố tại ngày làm việc đầu tiên của năm. Doanh nghiệp đầu mối tá»± quyết định giá bán, thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh giá. Định kỳ hằng quý, cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c tính toán chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán lẻ quy định. Nếu giá cÆ¡ sở vượt mức trần giá bán lẻ thì doanh nghiệp được sá»­ dụng quỹ bình ổn giá để bù đắp chênh lệch.

Tuy nhiên, tại há»™i thảo sáng 17/5 do Hiệp há»™i xăng dầu tổ chức, bình luận về 3 phÆ°Æ¡ng án này, TS Ngô Trí Long – nguyên Viện trưởng Viện khoa học thị trường giá cả, cho rằng biên Ä‘á»™ nhÆ° vậy cÅ©ng chÆ°a phù hợp vá»›i sá»± biến Ä‘á»™ng thường xuyên của giá xăng dầu thế giá»›i mà phải ngắn hÆ¡n. Để phù hợp vá»›i sá»± biến Ä‘á»™ng liên tục, thường xuyên của giá xăng dầu thế giá»›i nên công bố giá bán lẻ tối Ä‘a là 10 ngày.

Cùng quan Ä‘iểm này, ông Nguyá»…n Văn Tiu – Chủ tịch H ĐQT kiêm TGĐ Công ty cổ phần xăng dầu tá»± lá»±c 1 cho rằng: Việc Ä‘iều chỉnh, nhất là tăng giá kéo dài, gây xáo trá»™n, khó khăn cho việc kinh doanh của DN. Quý 1/2013, thời gian Ä‘iều chỉnh giá để lâu dẫn đến nhiều đại lý không còn nguồn hàng cung cấp. Vì kéo dài DN đầu mối bị lá»—, nguồn cung hạn chế. Điều này tạo ra kẽ hở trong việc quản lý, nhất là việc đầu tÆ°. “Nên rút ngắn tần suất Ä‘iều chỉnh giá 10 ngày là hợp lý. Để lâu quá rất mệt mỏi, tạo tâm lý trông chờ” – ông Tiu nói.

Nhiều DN khác cÅ©ng cho rằng, nên rút ngắn tần suất Ä‘iều chỉnh giá xuống 10 ngày thay vì 30 ngày nhÆ° hiện nay.

CÅ©ng tại há»™i thảo sáng 17/5 do Hiệp há»™i xăng dầu tổ chức, nhiều DN kêu “chóng mặt” vì cÆ¡ quan quản lý liên tục thay đổi thuế suất nhập khẩu xăng dầu. Theo quan Ä‘iểm của ông Phan Thế Ruệ - Chủ tịch Hiệp há»™i xăng dầu, nên ổn định thuế nhập khẩu trong 1 năm. Đầu năm QH tính nhu cầu nền kinh tế cần bao nhiêu xăng dầu, giá thế nào để áp thuế và giá bán. Cách làm này còn giúp công khai toàn bá»™ hệ thống xăng dầu ná»™p thuế năm nay là bao nhiêu. Khi thuế ổn định rồi không còn yếu tố biến Ä‘á»™ng về giá thì quyền quyết định giá của DN rất minh bạch. Khi Ä‘ó hải quan cÅ©ng không lo gì DN trốn thuế. “Vá»›i cách làm nhÆ° bây giờ rất rắc rối. Cho tá»›i 310 ngày tạm nhập tái xuất mà chẳng biết xăng dầu Ä‘ó Ä‘i Ä‘âu về Ä‘âu” – ông Ruệ nói.

Ngoài việc ủng há»™ quan Ä‘iểm nên ổn định thuế nhập khẩu xăng dầu trong thời gian 6 tháng đến 1 năm, Phó Tổng giám đốc Công ty Hóa dầu Quân Ä‘á»™i cho rằng, có thể lấy 1 giá trần bán lẻ xăng dầu cho cả năm thì quá tuyệt vá»›i. Vì trên mức giá trung bình năm trÆ°á»›c, tính CPI thì có giá trần năm sau. Trên cÆ¡ sở Ä‘ó cho DN có quyền Ä‘iều chỉnh giá. “Vá»›i cách quản lý xăng dầu hiện nay, người tiêu dùng cho rằng để DN quyền định giá thì không ổn. NhÆ°ng Ä‘iều này chÆ°a hoàn toàn vì DN lúc nào cÅ©ng mong bán được lượng hàng tốt ra thị trường. Nếu vượt giá trần thì nhà nÆ°á»›c có thể sá»­ dụng công cụ khác để quản lý… DN mong muốn để làm sao biến số ít nhất để có thể tính toán được khi kinh doanh”./.