Vá»›i mệnh lệnh tạm thá»i không tăng giá xăng dầu của Bá»™ Tài chính, đồng loạt các doanh nghiệp (DN) ngành này Ä‘ang Ä‘òi phải trích QuÄ© bình ổn, hoặc giảm thuế để “giảm lá»—”.
Giá xăng dầu Ä‘ang lừ đừ tiến
Từ khi Nghị định 84 có hiệu lá»±c, tiến thêm má»™t bÆ°á»›c “thả nổi” giá xăng dầu, mặt hàng xăng Ä‘ã có 2 lần tăng giá, vá»›i tổng mức tăng là 1.040 đồng/lít.
Äặc biệt, lần tăng giá gần Ä‘ây nhất vào ngày 21/2, các DN bất ngá» tăng tá»›i 590 đồng/lít khiến dÆ° luáºn không khá»i nghi ngại, bức xúc. NhÆ°ng rốt cục, tính đến 24/3, sau 33 ngày, các DN xăng dầu lá»— lại hoàn lá»—.
Giá xăng tạm thá»i chÆ°a được phép tăng (ảnh: Phạm Huyá»n)
Chẳng hạn nhÆ°, Tổng công ty dầu Việt Nam- PVOil, Ä‘Æ¡n vị chiếm 25% thị phần xăng dầu cả nÆ°á»›c cho biết Ä‘ang lá»— từ 600-700 đồng/lít. Saigon Petrol, chiếm 8% thị phần cả nÆ°á»›c, thông báo lá»— tá»›i 800 đồng/lít xăng và 500-600 đồng/lít đối vá»›i các mặt hàng dầu.
Ông Nguyá»…n Cẩm Tú, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng nhấn mạnh: “Không có chuyện quay trở lại cÆ¡ chế cÅ©. Chúng tôi mất bao nhiêu công lao má»›i ra được Nghị định 84. Äây là má»™t bÆ°á»›c tiến bá»™, giao quyá»n tá»± chủ vá» giá cho DN trong phạm vi nhất định.
Trong lúc phát triển, khi gặp khó khăn thì phải khắc phục, chứ không phải khó khăn rồi lại Ä‘i giáºt lùi thì khó mà tiến tá»›i thị trÆ°á»ng hóa. Tạm thá»i chúng ta phải chấp nháºn những bất cáºp nhất định trong cÆ¡ chế kinh doanh xăng dầu".
Petrolimex, Ä‘Æ¡n vị chiếm tá»›i hÆ¡n 50% thị phần xăng dầu cả nÆ°á»›c từ chối Ä‘Æ°a ra con số lá»— cụ thể, nhÆ°ng khẳng định, tình trạng khó khăn này xảy ra ngay từ trÆ°á»›c Tết Nguyên Ä‘án. Sau khi nín 38 ngày để rồi tăng vá»t 590 đồng/lít xăng, giá bán hiện nay cÅ©ng không đủ sức để “kéo” mặt hàng này của Petrolimex lên mức hòa vốn.
Má»™t lý giải phổ biến nhất cho tình hình yếu kém trên, là 2 lần tăng giá vừa qua ở trong nÆ°á»›c, cÅ©ng không ăn thua gì so vá»›i Ä‘à tiến lên liên tục và rất Ä‘áng lo ngại của giá xăng dầu thành phẩm trên thế giá»›i.
Ví dụ, tính tá»›i 21/2, giá bình quân 30 ngày của các mặt hàng xăng dầu thành phẩm Ä‘á»u dÆ°á»›i 83USD/thùng.
NhÆ°ng đến nay, tính tá»›i ngày 23/3, giá bình quân 30 ngày của các mặt hàng trên Ä‘á»u Ä‘ã vượt 87USD/thùng.
Hiện, giá thành phẩm của xăng và dầu DO Ä‘á»u dao Ä‘á»™ng ở mức cao, hiện trong khoảng 88-89USD/thùng thay vì mức 83-84USD/thùng trÆ°á»›c kia. Do Ä‘ó, khoảng chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán lẻ hiện hành Ä‘ang ngày càng giãn lá»›n.
So vá»›i giá bán lẻ hiện nay, hôm 15/3, giá cÆ¡ sở của xăng Ä‘ã cao hÆ¡n 4,9% nhÆ°ng đến ngày 23/3, tá»· lệ chênh lệch này tiếp tục tăng, vá»›i mức 5,9%, chênh lên tá»›i 1.003 đồng/lít.
Vá»›i dầu diesel, nếu hôm 15/3, giá cÆ¡ sở chỉ cao hÆ¡n 4,3% thì đến 23/3, Ä‘ã chênh lên tá»›i 5,4%, cao hÆ¡n 792 đồng/lít. TÆ°Æ¡ng ứng ở hai mốc thá»i gian này, mặt hàng dầu há»a từ khoảng chênh 4,1% thì nay Ä‘ã chênh lên 5,2%, cao hÆ¡n 785 đồng/lít.
Bởi thế, cả 4 mặt hàng xăng dầu, các DN Ä‘á»u kêu lá»— vốn. Và nếu nhÆ°, không có quyết định “tuýt còi” của Bá»™ Tài chính, theo Ä‘úng Nghị định 84, là chúng tôi có thể sẽ tăng tá»›i 500đồng/lít là ít nhất, ông Trần Mạnh Hà, Phó Giám đốc công ty xăng dầu miá»n Bắc, Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) chia sẻ.
Ào ào Ä‘òi xả quỹ... giảm lá»—
Theo bà Nguyá»…n Thanh HÆ°Æ¡ng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính, quỹ bình ổn giá xăng dầu Ä‘ã có khoảng 1.500 tá»· đồng. Tuy nhiên, cho đến nay, bá»™ này vẫn chÆ°a đả Ä‘á»™ng gì đến việc xả QuÄ©.
Trong khi Ä‘ó, lệnh ngừng tăng giá bán lẻ xăng dầu lại không nêu rõ giá»›i hạn vá» thá»i gian. Các DN xăng dầu Ä‘á»u nhÆ° ngồi trên đống lá»a, thấp thá»m chỠđợi tín hiệu “gỡ khó” từ phía Bá»™ Tài chính.
Kiá»m giá xăng dầu để kiá»m chế lạm phát (ảnh: Phạm Huyá»n)
“Ngay từ tuần trÆ°á»›c, chúng tôi Ä‘ã kiến nghị sá» dụng QuÄ© bình ổn để giảm lá»—, nhÆ°ng đến nay, bá»™ vẫn im hÆ¡i lặng tiếng”, vị đại diện Saigon Petro nói.
Vị chuyên gia này phân tích, trÆ°á»›c Ä‘ây, Ä‘ã có lúc Thủ tÆ°á»›ng yêu cầu không tăng giá bán xăng nhÆ°ng có thá»i hạn rõ ràng, và khi Ä‘ó là Nhà nÆ°á»›c bù lá»— xăng dầu. Còn nay, Bá»™ ban hành mệnh lệnh ngừng tăng giá thế này, váºy thì, phần lá»— ấy ai chịu?
Ông Trần Mạnh Hà bày tá»: “20 ngày trở lại Ä‘ây, việc bán xăng dầu của chúng tôi đ㠓ăn” cả vào vốn rồi. Do Ä‘ó, nếu không xả QuÄ© bình ổn thì ít ra, Bá»™ Tài chính hãy giảm thuế nháºp khẩu xăng dầu từ 5-10%. NhÆ°ng đến nay, chúng tôi không nháºn được ý kiến nào của Bá»™ cả.”
Không đồng tình vá»›i “mệnh lệnh” hành chính chung chung của Bá»™ Tài chính, má»™t lãnh đạo của Ä‘Æ¡n vị xăng dầu lá»›n nhất hiện này bức xúc: “Trong Ä‘iá»u kiện cần ổn định kinh tế vÄ© mô, chống trượt giá, thì Nhà nÆ°á»›c có quyá»n can thiệp vào câu chuyện giá cả của DN. NhÆ°ng ít ra, Bá»™ phải có trách nhiệm xá» lý những khó khăn cho DN do phải giữ giá. Ví dụ nhÆ° lá»— quá thì Bá»™ giảm thuế hay xả quÄ© nhÆ° thế nào chứ?”
Trong khi Ä‘ó, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính, ông Trần Văn Hiếu phân trần: “Chúng tôi tuân theo chỉ đạo của Thủ tÆ°á»›ng, ngừng tăng giá bán xăng, nhằm kiá»m chế lạm phát, ổn định kinh tế vÄ© mô."
"Các DN buá»™c phải chấp hành và phải đảm bảo đủ lượng cung ứng xăng dầu ra thị trÆ°á»ng, tiết giảm chi phí. Còn lại, nếu có vấn Ä‘á» khó khăn gì, báo cáo bá»™ và Bá»™ sẽ tùy cÆ¡ ứng biến. Bá»™ chỉ có thể... nói chung chung nhÆ° váºy chứ không thể nói ngay là sẽ có biện pháp cụ thể gì", ông Hiếu nhấn mạnh.
NhÆ°ng phía các DN Ä‘á»u cho rằng, bá»™ Tài chính không thể nói suông, không thể cứ bảo có khó khăn, thì xem xét mãi được. Các DN này cÅ©ng không quên cảnh bảo: “Nếu kéo dài quá lâu tình trạng lá»—, thì khi được tăng giá, mức tăng ít thì DN vẫn lá»—, còn tăng nhiá»u thì dân kêu. Äó sẽ là vòng luẩn quẩn, bế tắc.”
Tuy váºy, đại diện của PV Oil lÆ°u ý, dù sắp tá»›i, thuế được giảm hay quỹ bình ổn được sá» dụng, thì giá bán lẻ xăng dầu vẫn giữ nguyên chứ không giảm. NgÆ°á»i tiêu dùng sẽ chỉ có cái lợi là không bị tăng giá nữa thay vì, Ä‘áng lẽ, há» sẽ bị tăng giá bán.
Vietnamnet