Trong khi các nhà máy nhiên liệu sinh há»c (NLSH) Ä‘ã khởi Ä‘á»™ng, nhÆ°ng không có đầu ra thì các đầu mối phân phối lại tá» ra không mấy mặn mà, trừ các DN là “con đẻ” của Táºp Ä‘oàn Dầu khí VN (PVN).
Cho đến thá»i Ä‘iểm này, cả nÆ°á»›c má»›i chỉ có 3/19 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu kinh doanh xăng E5 vá»›i 170/13.000 đại lý, cá»a hàng xăng dầu trên cả nÆ°á»›c. Vì sao má»™t chủ trÆ°Æ¡ng lá»›n được háºu thuẫn từ Chính phủ, các bá»™, ngành liên quan lại bị DN và ngÆ°á»i tiêu dùng thá» Æ¡?
Ai được lợi từ cuá»™c chÆ¡i này?
Táºp Ä‘oàn Xăng dầu VN (Petrolimex) - đầu mối kinh doanh chiếm tá»›i 50% thị phần xăng dầu cả nÆ°á»›c – lại tá» ra khá tháºn trá»ng và dè dặt vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng phổ cáºp xăng E5. Từ năm 2010 tá»›i nay, Petrolimex Ä‘ã có hàng loạt văn bản gá»i các cÆ¡ quan chức năng, nêu lý do hiện còn quá thiếu các Ä‘iá»u kiện để tiêu thụ đại trà xăng E5 ra thị trÆ°á»ng, đặc biệt là cÆ¡ chế, chính sách để Ä‘Æ°a sản phẩm má»›i ra thị trÆ°á»ng.
Má»™t chuyên gia vá» lÄ©nh vá»±c này cho biết, trÆ°á»›c những biến Ä‘á»™ng vá» giá xăng dầu thá»i gian qua, ngÆ°á»i dùng đặc biệt quan tâm đến giá bán xăng E5, liệu có thấp hÆ¡n xăng A92 truyá»n thống? Äể đầu tÆ° kinh doanh xăng E5, các đầu mối xăng dầu buá»™c phải chi phí cho bồn bể, váºn tải, trạm trá»™n để chứa riêng sản phẩm E5, chi phí đại lý của xăng E5 hiện cÅ©ng cao hÆ¡n xăng khoáng rất nhiá»u, Ä‘á»u phải được tính vào giá bán.
Chẳng hạn, Petrolimex tính toán sÆ¡ bá»™ vá»›i suất đầu tÆ° trên toàn hệ thống kinh doanh xăng E5, bao gồm hÆ¡n 60 kho xăng dầu, hÆ¡n 2.000 cá»a hàng trá»±c thuá»™c, hÆ¡n 4.000 đại lý, tổng đại lý, phải đầu tÆ° xây dá»±ng má»›i, cải tạo bồn bể chứa E100 và E5, đầu tÆ° công nghệ pha chế, hệ thống bÆ¡m rót xuất hàng, lắp đặt má»›i bể chứa tại các cá»a hàng xăng dầu, đầu tÆ° thiết bị cá»™t bÆ¡m xăng...
 |
| Petrolimex chiếm 50% thị phần xăng dầu cả nÆ°á»›c vẫn dè dặt vá»›i chủ trÆ°Æ¡ng phổ cáºp xăng E5. Ảnh: Hải Nguyá»…n |
Tính chung tổng mức đầu tÆ° cho 2 giai Ä‘oạn (2014-2015 và 2016-2017) lên tá»›i 500 tỉ đồng. TrÆ°á»ng hợp xấu nhất, Petrolimex tính toán có thể lá»— tá»›i trên 1.500 tỉ đồng. PV Oil trong quá trình cung cấp thá» nghiệm cÅ©ng lá»— và Ä‘ang Ä‘á» xuất Nhà nÆ°á»›c cÆ¡ chế bù lá»— cho xăng sinh há»c được bán thấp hÆ¡n giá xăng truyá»n thống. Nếu không có cÆ¡ chế giá bán, thì xăng E5 không ra được thị trÆ°á»ng.
Bên cạnh Ä‘ó, nguồn cung E100 và giá bán ethanol phụ thuá»™c chủ yếu vào mức đầu tÆ° của các nhà máy và nguyên liệu đầu vào, nên rất khó kiểm soát, nếu giá ethanol cao vượt ngưỡng cho phép đẩy giá thành E5 lên cao. “Có biểu hiện là cÆ¡ quan quản lý Ä‘ang bị Ä‘á»™ng vá» chính sách?
Việc nóng vá»™i Ä‘Æ°a E5 ra thị trÆ°á»ng không Ä‘em đến lợi ích cho DN đầu mối (do phải đầu tÆ° lá»›n, chÆ°a có cÆ¡ chế bù lá»—), ngÆ°á»i tiêu dùng (chÆ°a có cÆ¡ chế khuyến khích sá» dụng)... mà chỉ có thể hiểu là để giảm lá»— cho các nhà máy NLSH Ä‘ã trót đầu tÆ°, nay không có đầu ra” – chuyên gia vá» xăng sinh há»c khẳng định.
Ngáºp ngừng Ä‘ón xăng sinh há»c
Từ 1.9 tá»›i, Quảng Ngãi sẽ là tỉnh đầu tiên trên cả nÆ°á»›c sá» dụng xăng sinh há»c E5 Ron 92 thay thế hoàn toàn xăng A92 trÆ°á»›c lá»™ trình của Chính phủ. Ông Nguyá»…n Hoài Giang - Chủ tịch HÄTV Cty lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n (BSR) - Ä‘Æ¡n vị cung ứng xăng E5 Ron 92 cho các nhà phân phối trên địa bàn tỉnh cho biết, dù hiện tại BSR đủ năng lá»±c cung ứng cho nhu cầu tiêu thụ xăng E5 tại Quảng Ngãi, tuy nhiên, nhà máy Ä‘ang phải nháºp khẩu mì nguyên liệu từ Tây Nguyên và Äông Nam Bá»™ vì nguồn nguyên liệu trong tỉnh chÆ°a Ä‘áp ứng được vá» sản lượng và chất lượng.
Äể Ä‘áp ứng nguyên liệu đầu vào 240.000 tấn củ mì khô/năm, BSR Ä‘ang thí Ä‘iểm 2.000ha mì ở Quảng Ngãi, có chính sách há»— trợ giống, phân bón và thu mua bằng giá thị trÆ°á»ng cho bà con. Tuy nhiên, vùng nguyên liệu này cÅ©ng Ä‘ang có nguy cÆ¡ phải chia sẻ do có sá»± thao túng của thÆ°Æ¡ng lái Trung Quốc vá» giá.
Vá» giá xăng, trong lúc chá» chính sách, hiện BSR Ä‘Æ°a ra giá bán xăng E5 Ron 92 bằng giá vá»›i xăng Mogas A92, ông Giang Ä‘á» xuất Chính phủ Æ°u tiên cho xăng E5 bằng thuế hoặc trợ giá để má»—i lít xăng sinh há»c có giá thấp hÆ¡n xăng thông thÆ°á»ng 3-4 trăm đồng/lít, sau Ä‘ó là 6-7 trăm đồng/lít. Bên cạnh Ä‘ó, cần đẩy mạnh tuyên truyá»n lợi ích của xăng sinh há»c để ngÆ°á»i dân thay đổi tÆ° duy. Trên địa bàn Quảng Ngãi hiện có 150 cá»a hàng kinh doanh xăng, dầu Ä‘ang ráºm rịch chuẩn bị cho cuá»™c “thay máu” này.
BSR Ä‘ã sá» dụng xăng E5 cho các xe công và xe riêng của nhân viên Cty trong 2 năm nay, nhÆ°ng ngÆ°á»i dân thì vẫn băn khoăn xăng má»›i liệu có hÆ° hại cho Ä‘á»™ng cÆ¡?
Sẽ thu thêm từ xăng khoáng để bù giá xăng sinh há»c
Chính phủ hiện vẫn thống nhất lá»™ trình Ä‘Æ°a xăng sinh há»c ra thị trÆ°á»ng theo Quyết định 53/QÄ-TTg; cho phép tiếp tục kinh doanh, cung ứng sản phẩm xăng khoáng (Ron 92, Ron 95) cùng vá»›i xăng sinh há»c (E5, E10) theo lá»™ trình giảm dần thích hợp. Vá» giá, giao Bá»™ Tài chính, phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng xây dá»±ng phÆ°Æ¡ng án thành láºp Quỹ Khuyến khích phát triển NLSH và tạo cÆ¡ chế thu thêm từ các loại xăng khoáng để bù cho xăng SH, tạo chênh lệch giá hợp lý khuyến khích ngÆ°á»i sá» dụng.
Nguồn tin: LÄ
