9 tháng sau khi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC) quyết định từ bá» mục tiêu duy trì sản lượng không đổi để theo Ä‘uổi thị phần, thay vì cố gắng đẩy giá dầu lên, tổ chức này Ä‘ang phải đối phó vá»›i hàng loạt các vấn đỠvà quyết định khó khăn, phức tạp.
Äầu tiên là sá»± sụp giảm cá»§a giá dầu và sá»± lên ngôi cá»§a Ä‘á phiến Mỹ khiến OPEC và những quốc gia thành viên hùng mạnh nhất như Ả ráºp SauÄ‘i chịu thất bại cay đắng. Doanh thu cá»§a các thành viên OPEC Ä‘ã tụt giảm theo Ä‘à giảm cá»§a giá dầu.
Trong các nước OPEC, Ả ráºp Saudi Ä‘ang chịu sức ép khổng lồ, tá»›i mức chính phá»§ nước này Ä‘ang cân nhắc buá»™c phải đưa ra má»™t quyết định gây sá»ng sốt là cắt giảm chi tiêu 10%. Hành động này nhằm kìm hãm thâm hụt ngân sách tăng cao. Quỹ tiá»n tệ thế giá»›i (IMF) dá»± báo, Ả ráºp Saudi có thể sẽ bị tháºm hụt ngân sách lên tá»›i 20% GDP.
“Há»a vô đơn trí”, Vương quốc này cÅ©ng buá»™c phải tìm sá»± cứu trợ từ các thị trưá»ng trái phiếu. Giá dầu thấp buá»™c Ả ráºp Saudi lần đầu tiên trong 8 năm phải phát hành trái phiếu kỳ hạn trên 12 tháng, mà hiện tổng giá trị lên tá»›i 35 tá»· riyal (tương đương 10 tá»· USD) trong năm 2015.
Äồng thá»i, đồng tiá»n riyal cÅ©ng Ä‘ang bị áp lá»±c ngày càng tăng. Ả ráºp Saudi Ä‘ang ấn định tá»· giá riyal/USD mức 3,75 riyal/1 USD, nhưng riyal có khả năng sẽ bị phá giá nếu nhà sản xuất dầu này không thể duy trì tá»· giá hiện tại. Theo Thá»i báo Tài chính (FT), trên các thị trưá»ng kỳ hạn 1 năm, tá»· giá riyal/USD chỉ còn 3.79:1. Tình hình này buá»™c CÆ¡ quan Tiá»n tệ Ả ráºp SauÄ‘i phải tuyên bố “cam kết chính sách ấn định tá»· giá riyal/USD”. Nhưng nếu giá dầu không phục hồi, chính phá»§ sẽ phải tiếp tục giảm tá»· giá hối Ä‘oái nhằm bình ổn tiá»n tệ.
Sức ép dưá»ng như không chống đỡ nổi diá»…n ra hôm “Thứ hai đổ vỡ” (25/8), khi giá dầu lao dốc thảm hại xuống dưới mức 39 USD/thùng. Các thị trưá»ng Ä‘ang theo dõi sát sao xem liệu Ả ráºp Saudi có thay đổi chiến thuáºt nhằm tránh má»™t thảm cảnh tồi tệ hÆ¡n.
Áp lá»±c đồng thá»i Ä‘è nặng lên các đại gia dầu má». Bô trưởng Dầu má» Algeri Ä‘ã gá»i thư đỠnghị hành động tá»›i ban thư ký OPEC, dù trong lá thư chưa đỠcấp tá»›i việc cắt giảm sản lượng. Nhiá»u tháng sau Ä‘ó, trước cuá»™c há»p hồi cuối tháng 6 cá»§a OPEC, các quan chức Venezuela đỠnghị cần thay đổi chiến lược khai thác dầu. Venezuela là thành viên bị thiệt hại nặng ná» nhất trong các nước OPEC khi phải gánh chịu khá»§ng hoảng kinh tế lẫn tài chính tồi tệ.
Gần Ä‘ây, Bá»™ trưởng Dầu má» Iran cho biết, nước này sẽ tăng sản lượng dầu “bằng bất kỳ giá nào”, nhưng vẫn á»§ng há»™ tổ chức má»™t cuá»™c gặp khẩn cấp cá»§a OPEC trước cuá»™c há»p thượng đỉnh theo dá»± kiến vào tháng 12 tá»›i để thảo luáºn chiến lược cá»§a nhóm. Ngày càng nhiá»u thành viên OPEC kêu gá»i cắt giảm sản lượng.
Nếu chiến lược theo Ä‘uổi thị phần cá»§a Ả ráºp Saudi không thành công và nếu các thành viên OPEC khác muốn có má»™t sá»± thay đổi chính sách, liệu có khả năng Riyadh (Ả ráºp Saudi) sẽ phải xem xét lại và quyết định giá»›i hạn sản lượng để thúc đẩy giá dầu?
Äây dưá»ng như là chỉ là má»™t Ä‘iá»u ước hÆ¡n là má»™t khả năng có tháºt. Ít có khả năng Riyadh sẽ quy hàng khi mà tình cảnh Ä‘en tối thá»±c ra má»›i chỉ bắt đầu xảy đến vá»›i các đối thá»§ sản xuất dầu má» khác. Ả ráºp Saudi Ä‘ang phải chịu đựng giá dầu xuống thấp, nhưng các đối thá»§ cá»§a há» còn Ä‘ang Ä‘au đớn hÆ¡n nhiá»u. Sản xuất dầu má» cá»§a Mỹ sau nhiá»u năm tăng trưởng mạnh Ä‘ã không chỉ chững lại mà còn bắt đầu bị sụt giảm. Sản lượng trong tháng 3/2015 đạt đỉnh 9,69 triệu thùng/ngày, giảm xuống 9,51 thùng/ngày trong tháng 5 (tháng thống kê má»›i nhất).
HÆ¡n nữa, sản lượng dầu cá»§a Mỹ còn tiếp tục giảm thì Ả ráºp Saudi còn tiếp tục duy trì sản lượng. Má»™t số công ty Ä‘ã bị phá sản, số khác rồi sẽ chịu chung số pháºn. Äiá»u này sẽ cho phép Ả ráºp Saudi giành mục tiêu chiếm lÄ©nh thị phần, mặc cho giá dầu được các nước đổi thá»§ cá»§a há» Ä‘iá»u chỉnh.
Như váºy, quyết định cắt giảm ngân sách cá»§a Ả ráºp Saudi không hẳn là bằng chứng cho thấy nước này Ä‘ang phải khổ sở vì giá dầu thấp, mà là dấu hiệu cho thấy cuá»™c chiến giành thị phần dầu má» cá»§a há» còn kéo dài. Vương quốc dầu má» này cắt giảm ngân sách chỉ nhằm thích nghi vá»›i má»™t thế giá»›i khi giá dầu suy yếu, nhằm cá»§ng cố vị thế cá»§a mình trước khi tiếp tục giành lợi thế. Cắt giảm chi tiêu thá»±c ra chỉ là dấu hiệu Ä‘iá»u chỉnh đối vá»›i chiến lược dầu má» hiện tại, chứ không há» là dầu hiệu cá»§a má»™t sá»± “nao núng”.
Nguồn tin :Vnmedia