Cùng vá»›i đợt giảm giá từ ngày 6-1, Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘ã quyết định nâng thuế nhập khẩu các mặt hàng xăng dầu tăng thêm 7-9%, lên 30-35%, trong Ä‘ó xăng có mức thuế cao nhất là 35%, (mức thuế suất tối Ä‘a vá»›i các loại xăng, dầu là 40%).

Đây là lần thứ hai kể từ khi ban hành barem thuế má»›i về xăng dầu, thuế suất đối vá»›i mặt hàng này được Ä‘iều chỉnh tăng. NhÆ° vậy, vá»›i thuế suất nêu trên, má»—i lít xăng hiện Ä‘ang gánh gần 9.000 đồng các loại thuế, phí nhÆ° thuế nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt, phí bảo vệ môi trường.

Thá»±c ra, so vá»›i văn bản được Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra năm 2010 mức tối Ä‘a thuế nhập khẩu Æ°u Ä‘ãi đối vá»›i xăng dầu cÅ©ng Ä‘ã được quy định không vượt quá 40%. Tuy nhiên, thời Ä‘iểm Ä‘ó đến nay mức trần này chÆ°a khi nào được áp dụng, do giá xăng dầu luôn có xu hÆ°á»›ng tăng hÆ¡n là giảm.

Khi giá dầu giảm, lÄ©nh vá»±c vận tải sẽ được hưởng lợi nhất vì tiêu thụ nhiều xăng dầu nhất. Ngoài ra còn có các lÄ©nh vá»±c khác nhÆ° sản xuất phân bón, nhá»±a, khai thác tài nguyên, Ä‘ánh bắt thủy sản, luyện kim... khi xăng dầu chiếm khoảng 20-30% chi phí đầu vào. Bên cạnh Ä‘ó, giá nhiều mặt hàng sản xuất từ dầu mỏ nhÆ°: phân bón, chất dẻo... mà Việt Nam Ä‘ang nhập khẩu khá lá»›n cÅ©ng sẽ giảm.

Tất cả những Ä‘iều Ä‘ó sẽ tạo nên hiệu ứng tích cá»±c là giá hàng hóa sẽ giảm, kích thích tiêu dùng, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp, kéo theo Ä‘óng thuế thu nhập doanh nghiệp nhiều hÆ¡n. Đây cÅ©ng là thời Ä‘iểm thuận lợi cho Chính phủ thá»±c hiện các giải pháp kích thích sản xuất và tiêu dùng để mang lại nguồn thu bền vững hÆ¡n trong thời gian tá»›i.

Tuy nhiên, vá»›i nÆ°á»›c ta - má»™t nÆ°á»›c vừa xuất khẩu dầu thô và cÅ©ng là nÆ°á»›c nhập khẩu các sản phẩm từ dầu mỏ nên tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của việc giảm giá dầu cÅ©ng vừa phải. Tiêu cá»±c dá»… thấy nhất là gây hụt thu ngân sách Nhà nÆ°á»›c. Bởi dá»± toán thu ngân sách năm 2015 đối vá»›i dầu thô được tính toán trên cÆ¡ sở 100USD/thùng vá»›i tổng số thu Æ°á»›c khoảng 93.000 tá»· đồng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng hÆ¡n 10% thu ngân sách năm 2015.

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia từng dá»± báo, nếu giá dầu thanh toán trung bình năm 2015 là 60USD/thùng, giữ nguyên thuế xuất khẩu, nhập khẩu thì ngân sách hụt thu 43.000 tá»· đồng. Rõ ràng, trong hoàn cảnh này, khi thu Ä‘ã được ấn định, nhu cầu chi lá»›n và Ä‘ã được Quốc há»™i thông qua, việc hụt thu má»™t khoản lá»›n nêu trên sẽ gây áp lá»±c lá»›n lên nợ công do cân đối thu, chi ngân sách gặp khó, đặc biệt là giá dầu cho đến nay Ä‘ã rá»›t xuống dÆ°á»›i 50USD/thùng.

Má»™t quan chức Bá»™ Tài chính từng chia sẻ, trong khi các tác Ä‘á»™ng tích cá»±c của việc giảm giá xăng dầu là kéo giá các hàng hóa khác giảm, thì ngân sách sẽ đối mặt vá»›i bài toán nan giải trÆ°á»›c mắt là giảm thu, chÆ°a thể bù đắp được ngay, từ Ä‘ó ảnh hưởng đến chi.

Việc giá dầu giảm sâu khiến thu ngân sách giảm có lẽ là má»™t bất ngờ đối vá»›i những nhà hoạch định chính sách, bởi trong nhiều năm nguồn thu từ dầu vẫn thường ổn định, thậm chí nhiều năm tăng mạnh khi diá»…n biến giá thá»±c tế tăng hÆ¡n so vá»›i dá»± tính. Điều này cho thấy khi giá dầu sụt giảm, bá»™c lá»™ ngân sách vẫn còn Ä‘ó sá»± lệ thuá»™c nhiều vào giá dầu cÅ©ng nhÆ° công tác dá»± báo còn nhiều hạn chế.

Theo các chuyên gia, việc giảm giá dầu thô hiện nay là Ä‘iều kiện tốt để tính toán lại căn bản chi tiêu ngân sách. Chiến lược chung là phải chuyển sang hệ thống ngân sách cứng, mạnh mẽ, quyết liệt thay cho ngân sách mềm nhÆ° hiện nay.

Nguồn tin: Saigondautu