– Trong hai tháºp ká»· tá»›i, nhu cầu vá» dầu thô dÆ°á»ng nhÆ° ổn định hÆ¡n; 5 năm tá»›i giá dầu sẽ tăng trở lại.
TrÆ°á»›c thá»m Há»™i nghị Liên hợp quốc vá» biến đổi khí háºu lần thứ 21 (COP21) tại Paris – chính thức từ 31/11 đến 11/12/2015 (nhÆ°ng má»™t tháng bao gồm các phiên há»p trÆ°á»›c và sau há»™i nghị – từ 13/11 đến 13/12/2015), nhiá»u quốc gia cam kết đẩy mạnh hệ thống năng lượng hiệu quả hÆ¡n và tăng cÆ°á»ng sá» dụng các nhiêu liệu ít carbon. Tuy nhiên, CÆ¡ quan Năng lượng quốc tế (IEA) Ä‘ánh giá rằng nhu cầu dài hạn vá» năng lượng sẽ gia tăng trên toàn cầu.
Sản lượng dầu thô toàn cầu tiếp tục vượt quá nhu cầu, trong khi Tổ chức Các nÆ°á»›c Xuất khẩu Dầu má» (OPEC) vẫn giữ nguyên sản lượng để bảo vệ thị phần của mình. Bởi váºy, giá dầu sẽ còn tiếp tục mức thấp nhÆ° năm qua chừng nào nguồn cung vẫn dÆ° thừa và ná»n kinh tế của những nhà nháºp khẩu chính không tăng tốc trở lại. OPEC dá»± kiến sẽ giá»›i hạn sản lượng khai thác dầu ở mức 30 triệu thùng/ngày trong tháng 12. Bá»™ Năng lượng Mỹ dá»± báo sản lượng dầu thô sẽ giảm 8,77 triệu thùng/ngày trong năm 2016, thấp hÆ¡n con số dá»± Ä‘oán ở mức 8,86 triệu thùng được công bố trÆ°á»›c Ä‘ó.
Từ tháng 6/2014 đến nay, giá dầu thô Ä‘ã giảm nhanh chóng, từ mức hÆ¡n 100 USD/thùng xuống còn khoảng 50 USD/thùng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu thô chủ chốt mà còn tác Ä‘á»™ng đến tâm lý của các nhà đầu tÆ°. Theo nháºn định của IEA, trong năm 2015, mức đầu tÆ° vào công nghiệp khai thác dầu thô sẽ giảm hÆ¡n 20% và viá»…n cảnh này vẫn tiếp tục trong năm tá»›i.
Giá dầu thô sẽ tăng trong 5 năm tá»›i
IEA dá»± Ä‘oán trong 25 năm tá»›i mức tiêu thụ năng lượng toàn cầu sẽ tăng khoảng 25%, trong Ä‘ó các ná»n kinh tế má»›i nổi chiếm phần lá»›n lượng sá» dụng. Theo báo cáo thÆ°á»ng niên có tên gá»i “Viá»…n cảnh năng lượng thế giá»›i”, công bố ngày 10/11, Ấn Äá»™, Trung Quốc, các nÆ°á»›c châu Phi, Trung Äông và Äông Nam Á là những khu vá»±c có mức tiêu thụ năng lượng lá»›n.
Ngược lại, mức tiêu thụ của các quốc gia phát triển lại giảm: Äến năm 2040, mức tiêu thụ năng lượng tại các quốc gia thuá»™c EU sẽ giảm khoảng 15%, tại Nháºt Bản giảm khoảng 12% và tại Mỹ giảm 3%. Các nÆ°á»›c này sẽ chú trá»ng đến sá» dụng nhiên liệu ít carbon hÆ¡n. Tá»· lệ nhiên liệu phi hóa thạch chiếm trong tổng số các loại nhiên liệu được dá»± Ä‘oán tăng từ 19% ở thá»i Ä‘iểm hiện tại lên mức 25% đến năm 2040. Khí gas tá»± nhiên sẽ chiếm Æ°u thế và dần thay thế các loại nhiên liệu có lượng khí thải carbon lá»›n hÆ¡n.
Báo cáo của IEA cÅ©ng dá»± Ä‘oán khoảng 5 năm tá»›i, giá dầu thô thế giá»›i sẽ dần được cải thiện, ở mức 80 USD/thùng. Trong khi Ä‘ó, nhu cầu vá» mặt hàng này cÅ©ng sẽ tăng lên mức 900.000 thùng/ngày vào năm 2020 và 103,5 triệu thùng/ ngày năm 2040.
NÆ°á»›c Nga gặp thách thức lá»›n trÆ°á»›c cuá»™c chiến dầu má»
Cạnh tranh dầu má» là má»™t làn sóng ngầm nguy hiểm trong chính sách Trung Äông của ông Putin. Hiện nay, Saudi Arabia Ä‘ang thâm nháºp thị trÆ°á»ng truyá»n thống của Nga. Và sá»± thống trị vá» năng lượng của Nga ở châu Âu Ä‘ang bị Ä‘e dá»a.
Giống nhÆ° hầu hết các nÆ°á»›c Trung và Äông Âu, Ba Lan là má»™t khách hàng lâu năm của các công ty dầu khí Nga. Năm 2015, khoảng 3/4 tổng nhiên liệu của nÆ°á»›c này được nháºp từ Nga, và phần còn lại là từ Kazakhstan và các nÆ°á»›c châu Âu khác. Ba Lan Ä‘ang cố gắng giảm sá»± phụ thuá»™c vào nguồn năng lượng Nga. Kể từ khi Tổng thống Putin sáp nháºp Crimea, Ba Lan hợp tác năng lượng vá»›i các quốc gia láng giá»ng nhá» hÆ¡n nhÆ° Litva, Latvia và Estonia. Ngày 15/10, Ba Lan công bố má»™t thá»a thuáºn xây dá»±ng Ä‘Æ°á»ng ống dẫn khí tá»± nhiên vá»›i các quốc gia Baltic này nhằm đảm bảo sá»± Ä‘á»™c láºp vá»›i các nguồn cung cấp khí đốt từ Nga.
Theo báo Äá»™c láºp (Nga), nÆ°á»›c Nga được nhiá»u lợi nhuáºn hÆ¡n khi xuất khẩu dầu thô thay vì các chế phẩm dầu má». Äây là dấu hiệu cho thấy sá»± lạc háºu nghiêm trá»ng của ngành công nghiệp sản xuất dầu ở nÆ°á»›c này. Viện Nghiên cứu chính sách kinh tế Gaidar (Nga) cho biết, ngành công nghiệp hóa dầu Nga không tạo ra giá trị gia tăng tích cá»±c mà là tiêu cá»±c bởi toàn bá»™ sản phẩm dầu hoàn chỉnh được sản xuất Ä‘á»u ít hÆ¡n 30% so vá»›i nguyên liệu. Trong khi Ä‘ó, các chuyên gia Mỹ tin rằng nếu áp dụng các lệnh trừng phạt đối vá»›i lÄ©nh vá»±c công nghiệp hóa dầu của Nga thì sẽ tạo má»™t Ä‘òn nguy hiểm đối vá»›i Moskva.
Báo Wall Street (Mỹ) đăng bài kêu gá»i chính quyá»n Mỹ tiếp tục lệnh trừng phạt má»›i đối vá»›i Nga, cho rằng, “Hiện nay Nga Ä‘ang là má»™t trong những nÆ°á»›c dẫn đầu thế giá»›i vá» sản xuất năng lượng, nhÆ°ng công nghệ sản xuất dầu Ä‘ã lạc háºu, chất lượng sản phẩm kém, cÅ©ng nhÆ° cÆ¡ sở hạ tầng Ä‘òi há»i phải đầu tÆ° má»™t cách cấp bách. Phần lá»›n trong số 50 nhà máy lá»c dầu lá»›n của Nga Ä‘á»u từ thá»i Xô viết”. Các tác giả bài báo cÅ©ng chỉ ra rằng để chế biến dầu, các công ty Nga cần nguồn cung cấp ổn định các thiết bị từ phÆ°Æ¡ng Tây, đặc biệt là Mỹ.
Những tính toán địa-chính trị và lợi ích của các táºp Ä‘oàn dầu má» của Mỹ Ä‘ang thúc đẩy chính quyá»n Obama duy trì lệnh cấm váºn đối vá»›i Nga./.
Nguồn tin: Toquoc.gov.vn