- Sau lần tăng giá ngày 20/4, giá xăng dầu thế giá»›i Ä‘ã giảm mạnh, vậy tại sao mức Ä‘iều chỉnh giảm của giá xăng trong nÆ°á»›c lần này lại chỉ có 500 đồng?

Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa cho biết giá xăng hạ có thể làm giảm CPI khoảng 0,24%. Ảnh: Nhật Minh

- TrÆ°á»›c hết cần nhắc lại rằng Ä‘iều hành giá xăng dầu hay bất cứ mặt hàng nào đều phải tuân theo pháp luật, ở Ä‘ây là Nghị định 84. CÆ¡ sở để so sánh tại nghị định này là giá bình quân 30 ngày, so vá»›i 30 ngày trÆ°á»›c Ä‘ó. Nếu tính toán nhÆ° vậy thì giai Ä‘oạn 9/4 - 8/5, giá các mặt hàng xăng dầu thành phẩm giảm 2,78 - 4.69%. Cụ thể thì xăng giảm khoảng 828 đồng má»™t lít.

CÅ©ng theo nguyên tác Ä‘iều chỉnh thì thứ tá»± Æ°u tiên khi giá giảm là khôi phục thuế, quỹ bình ổn rồi má»›i giảm giá. Tuy nhiên, trong lần này, để hài hòa lợi ích các bên, cÆ¡ quan quản lý Ä‘ã tiến hành giảm giá và khôi phục thuế má»™t phần. Thuế nhập khẩu xăng dầu theo luật là 15 - 20% (riêng xăng là 20%) nhÆ°ng lần này má»›i khôi phục được 2 - 3%.

Tất nhiên, chúng tôi rất muốn giảm hết vào giá mức 828 đồng nêu trên nhÆ°ng vì thuế nhập khẩu Ä‘ã để ở 0% quá lâu. Thêm nữa dá»± báo nhu cầu dầu mỏ cuối năm sẽ tăng, ảnh hưởng đến giá nên nếu không khôi phục thuế, khi Ä‘ó chúng ta sẽ không có nguồn tài chính để bình ổn.

- Giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán 828 đồng, nhiều ý kiến cho rằng các doanh nghiệp Ä‘ã có lãi "khủng" trong thời gian qua. Vậy thá»±c hÆ° việc này ra sao?

- Thá»±c ra trong công thức tính giá cÆ¡ sở Ä‘ã có dành cho doanh nghiệp má»™t phần lợi nhuận định mức 300 đồng má»—i lít rồi. Ngoài ra chi phí kinh doanh cÅ©ng được tính là 600 đồng. Nếu doanh nghiệp nào tổ chức mạng lÆ°á»›i tốt, tiết kiệm thì chi phí có thể thấp hÆ¡n 600 đồng nêu trên để hưởng lãi. Mục Ä‘ích đặt ra các khoản này là để khuyến khích doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Ngoài những khoản nói trên thì việc chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá bán, nhÆ° tính ở trên là 828 đồng má»™t lít, có thể trở thành lợi nhuận của doanh nghiệp trong giai Ä‘oạn Nhà nÆ°á»›c chÆ°a Ä‘iều tiết.

Tuy nhiên, tất cả những cái Ä‘ó chỉ là lý thuyết. Thá»±c tế thì không phải là giá thế giá»›i giảm, doanh nghiệp được hưởng lợi ngay. Vá»›i kinh doanh xăng dầu thì kể cả mua được ở thời Ä‘iểm giảm, cÅ©ng mất 10 - 15 ngày người ta má»›i nhập về đến nÆ¡i. Do vậy, lá»— lãi thật của doanh nghiệp không thể căn cứ trên việc giá giảm giá tăng, mà phải tính toán dá»±a trên kết quả kinh doanh cụ thể, nhập ngày nào, xuất ngày nào. Ngoài ra thì chi phí kinh doanh theo Nghị định 84 là 600 đồng hiện Ä‘ã tÆ°Æ¡ng đối lạc hậu, cần phải sá»­a đổi.

- Cùng vá»›i chi phí kinh doanh thì nhiều ý kiến cho rằng thời gian so sánh giá lên tá»›i 30 ngày là quá dài, cần phải sá»­a đổi, gây thiệt thòi cho cả người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp. Quan Ä‘iểm của Bá»™ Tài chính về vấn đề này nhÆ° thế nào?

Đại diện Cục Quản lý giá cho rằng nhiều quy định của Nghị định 84 Ä‘ã lá»—i thời. Ảnh: Hoàng Hà

- Cả 2 ná»™i dung trên đều là những Ä‘iểm mà chúng tôi Ä‘ang nghiên cứu để Ä‘iều chỉnh khi sá»­a đổi Nghị định 84. Chính phủ Ä‘ang giao cho Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Tài chính làm việc này. Sắp tá»›i chúng tôi sẽ tiến hành lấy ý kiến doanh nghiệp, thành lập tổ soạn thảo theo Ä‘úng quy trình. Ngoài những ná»™i dung trên, cÅ©ng cần lÆ°u ý má»™t số Ä‘iểm khác nhÆ° sá»­a đổi việc đại lý chỉ được lấy nguồn từ má»™t đầu mối, đặt quỹ bình ổn giá ở Ä‘âu… TrÆ°á»›c Ä‘ây, cho đặt quỹ ở doanh nghiệp để chủ Ä‘á»™ng, tránh xin cho. NhÆ°ng nhiều ý kiến cho rằng nhÆ° vậy “không biết Ä‘âu mà lần” nên chắc sẽ có sá»­a đổi.

Về thời gian tính giá, tôi cÅ©ng thừa nhận là 30 ngày hÆ¡i dài. NhÆ°ng việc sá»­a đổi, xuống 10 hay 20 ngày còn cần phải bàn. Vừa rồi Ä‘iều chỉnh giá, chúng tôi cÅ©ng thá»­ tính theo 20 ngày thì thấy mức chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở vá»›i giá bán tăng lên 1.100 đồng đối vá»›i xăng. Nhiều ý kiến trong Thường trá»±c Chính phủ cho rằng nếu giảm được mức 1.100 đồng này vào giá thì rất tốt.

- Vậy việc giảm giá xăng dầu lần này sẽ tác Ä‘á»™ng nhÆ° thế nào vào chỉ số giá tiêu dùng (CPI) thÆ°a ông?

- Xăng dầu chiếm tá»· trọng 3,32% trong rổ hàng hóa tính CPI. NhÆ° vậy vá»›i mức giảm 500 đồng (hÆ¡n 2,1%) thì tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp lên chỉ số giá khoảng 0,07%. Ở vòng gián tiếp, tác Ä‘á»™ng lên các mặt hàng sá»­ dụng xăng dầu nữa thì sẽ có tác dụng làm giảm chỉ số khoảng 0,17% nữa (vòng má»™t nhân vá»›i 2,5 lần). NhÆ° vậy, nếu giả định các yếu tố khác không đổi thì việc Ä‘iều chỉnh giá sẽ làm giảm CPI khoảng hÆ¡n 0,24%.

- Sau giá xăng, việc Ä‘iều hành các mặt hàng cÆ¡ bản khác, đặc biệt là Ä‘iện, liệu sẽ nhÆ° thế nào thÆ°a ông?

- Vá»›i Ä‘iện thì thá»±c hiện tính thần các nghị quyết của Quốc há»™i và Chính phủ thì sẽ tiếp tục kiên định theo giá thị trường. Tuy nhiên lá»™ trình sẽ được tính toán phù hợp vá»›i các mục tiêu ổn định vÄ© mô, kiềm chế lạm phát. Tính đến đầu tháng 5 thì các yếu tố đầu vào của ngành Ä‘iện cÅ©ng có nhiều biến Ä‘á»™ng. Tá»· giá tăng khoảng 0,6%, giá nhiên liệu tăng nhiều, giảm ít (khí tăng 10,4%, dầu FO tăng hÆ¡n 40%, than giảm 0,3%), sản lượng thủy Ä‘iện, nhiệt Ä‘iện chay dầu giảm…

Những yếu tố này làm giá thành sản xuất Ä‘iện tăng khoảng 3,29%, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 42,85 đồng má»™t kWh. Ngoài ra cÅ©ng phải tính đến việc phân bổ dần các khoản “treo” từ trÆ°á»›c nhÆ° lá»— do chênh lệch tá»· giá (15.463 tá»· đồng), chênh lệch do mua Ä‘iện giá cao (8.040 tá»· đồng) nên giá Ä‘iện sắp tá»›i sẽ phải xá»­ lý. Tuy nhiên, xá»­ lý ở mức Ä‘á»™ nào thì Ä‘Æ¡n vị kinh doanh phải lập phÆ°Æ¡ng án. Nếu mức Ä‘iều chỉnh hợp lý và dÆ°á»›i 5% thì doanh nghiệp có thể tá»± quyết. Nếu cao hÆ¡n, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và Tài chính sẽ phải cho ý kiến. Ngoài ra, các mặt hàng nhÆ° than, nÆ°á»›c… cÅ©ng sẽ được Ä‘iều hành giá theo lá»™ trình.

Nguồn tin: Vnexpress