Trong mấy ngày qua, các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin đại chúng Ä‘ã đăng tải má»™t số bài viết có liên quan đến quyết định “xả” Quỹ bình ổn giá xăng dầu của Bá»™ Tài chính.
Bài "Xả sá»›m Quỹ bình ổn, dân thiệt 12 tá»·/ngày" - Báo Vietnamnet
Bài "Bá»™ Tài chính khẳng định Ä‘iá»u hành xăng dầu Ä‘úng quy định" - Báo NgÆ°á»i Lao Ä‘á»™ng.
Bài "Bá»™ Tài chính “phản pháo” vá» Ä‘iá»u hành giá xăng" - Báo Info.net
Vá» vấn Ä‘á» này, chúng tôi có ý kiến nhÆ° sau:
Thứ nhất, căn cứ vào luáºt định hiện hành, không có má»™t Ä‘iá»u luáºt nào quy định tần suất sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Tại Äiểm c Khoản 1 Äiá»u 27 Nghị định 84/2009/NÄ-CP chỉ quy định thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 10 ngày dÆ°Æ¡ng lịch.
Thứ hai, việc sá» dụng Quỹ bình ổn theo quyết định trÆ°á»›c ba ngày của Bá»™ Tài chính không thể làm dân thiệt hại 12 tá»· đồng/ngày và khiến cho các doanh nghiệp đầu mối hưởng lợi thêm 12 tá»·/ngày nhÆ° má»™t số bài báo Ä‘ã Ä‘Æ°a tin. Theo Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng, giá cÆ¡ sở tại thá»i Ä‘iểm “xả” Quỹ lá»›n hÆ¡n giá bán lẻ 467 đồng/lít xăng, vì thế để doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu không bị lá»— do cÆ¡ chế chỉ còn hai giải pháp:
1-Các doanh nghiệp đầu mối tăng thêm 467 đồng cho má»—i lít xăng theo Ä‘úng tinh thần Nghị định 84/2009/NÄ-CP.
2-Bá»™ Tài chính phải sá» dụng công cụ Quỹ để bình ổn giá bán lẻ xăng dầu.
TrÆ°á»›c những thông tin nói trên, Bá»™ Tài chính khẳng định việc “xả” Quỹ của mình là Ä‘úng quy định hiện hành.
Sau Ä‘ây là quan Ä‘iểm của chúng tôi vá» quyết định “xả” Quỹ này của Bá»™ Tài chính:
Tại Khoản 1 Äiá»u 5 trong Thông tÆ° 234/2009/TT-BTC hÆ°á»›ng dẫn cÆ¡ chế hình thành, quản lý và sá» dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu quy định: “TrÆ°á»ng hợp các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm cho giá cÆ¡ sở tăng vượt bảy phần trăm (> 7%) đến mÆ°á»i hai phần trăm (≤ 12%) so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được quyá»n Ä‘iá»u chỉnh giá bán tăng trong phạm vi đến bảy phần trăm (≤7%) cá»™ng (+) thêm sáu mÆ°Æ¡i phần trăm (60%) của mức chênh lệch giá tính từ tá»· lệ giá cÆ¡ sở tăng vượt bảy phần trăm (> 7%) đến tá»· lệ tăng thá»±c tế trong phạm vi tăng vượt 7% đến mÆ°á»i hai phần trăm (≤ 12%); bốn mÆ°Æ¡i phần trăm (40%) còn lại được bù đắp từ Quỹ Bình ổn giá”.
Theo số liệu thống kê của Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam và Liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng cho thấy các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm giá cÆ¡ sở tại các thá»i Ä‘iểm nhạy cảm Ä‘ó (26/11 và 5/12 năm 2013) chỉ tăng 1,9% và Ä‘iá»u Ä‘ó cho thấy cần phải xem xét lại quyết định xả Quỹ bình ổn của Bá»™ Tài chính.
Nếu theo Ä‘úng quy định tại Nghị định 84/2009/NÄ-CP (cho đến nay vẫn còn hiệu lá»±c) thì trong trÆ°á»ng hợp này, các doanh nghiệp đầu mối được phép tăng giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i 1,9% (khoảng 467 đồng/lít xăng) và Bá»™ Tài chính không được phép “xả” Quỹ bình ổn theo quy định tại Khoản 1 Äiá»u 5 nói trên.
NhÆ°ng tại Khoản 4 Äiá»u 5 của Thông tÆ° 234/2009/TT-BTC lại có thêm má»™t quy định: “TrÆ°á»ng hợp việc tăng giá xăng dầu có tác Ä‘á»™ng bất lợi đến phát triển kinh tế, xã há»™i và Ä‘á»i sống nhân dân, Bá»™ Tài chính chủ trì phối hợp vá»›i Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng quyết định công bố các biện pháp bình ổn giá thông qua Ä‘iá»u hành chính sách thuế, việc trích láºp và sá» dụng Quỹ bình ổn giá và các biện pháp kinh tế hành chính khác theo quy định của pháp luáºt hiện hành”.
Theo ná»™i dung Ä‘iá»u khoản nói trên, việc “xả” Quỹ bình ổn của Bá»™ Tài chính là Ä‘úng luáºt định hiện hành nếu:
- Bá»™ Tài chính chứng minh được các yếu tố cấu thành biến Ä‘á»™ng làm giá cÆ¡ sở tăng 1,9% Ä‘ã có tác Ä‘á»™ng bất lợi đến phát triển kinh tế, xã há»™i và Ä‘á»i sống nhân dân tại hai thá»i Ä‘iểm 26/11 và 05/12 năm 2013.
-Äã có sá»± thống nhất bằng văn bản giữa Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vá» quyết định “xả” Quỹ.
Tuy váºy, ngay cả khi Bá»™ Tài chính há»™i đủ hai yêu cầu nói trên, quan Ä‘iểm của chúng tôi là không nên lạm dụng nguồn Quỹ có giá»›i hạn này vào việc bình ổn giá vì mục tiêu rất không rõ ràng là hạn chế bất lợi đến phát triển kinh tế, xã há»™i và Ä‘á»i sống nhân dân. Việc quá lạm dụng các công cụ bình ổn giá nói chung và Quỹ bình ổn nói riêng của Bá»™ Tài chính trong thá»i gian qua, má»™t mặt khiến giá bán lẻ xăng dầu bị bóp méo, không phản ảnh trung thá»±c bức tranh thị trÆ°á»ng xăng dầu thế giá»›i và khu vá»±c; mặt khác nếu quá lạm dụng Quỹ bình ổn thì tá»›i thá»i Ä‘iểm xảy ra biến Ä‘á»™ng lá»›n thá»±c sá»± ảnh hưởng tá»›i an sinh xã há»™i thì không còn đủ quỹ để thá»±c hiện mục tiêu tối thượng này. Nếu các cÆ¡ quan chức năng vẫn tiếp tục sá» dụng các biện pháp hành chính nhÆ° trong thá»i gian qua để Ä‘iá»u hành giá xăng dầu sẽ dẫn tá»›i những bức xúc và nghi ngá» tính minh bạch không Ä‘áng có trong xã há»™i.
Äể khắc phục tình trạng trên, theo ý kiến chúng tôi, Ä‘ã đến lúc trong các văn bản pháp quy không nên có những Ä‘iá»u khoản “không rõ ràng” và “ định tính” nhÆ° váºy, bằng không tính minh bạch trong hoạt Ä‘á»™ng kinh tế nói chung và hoạt Ä‘á»™ng xăng dầu nói riêng sẽ không bao giỠđược thá»±c hiện. Có phải chăng chính những Ä‘iá»u khoản máºp má» thiếu rõ ràng này (váºn dụng thế nào cÅ©ng được) chính là mảnh đất màu mỡ cho những vấn nạn tham nhÅ©ng hoành hành đất nÆ°á»›c trong thá»i gian qua?
Chúng tôi hoàn toàn ý thức được rằng câu chuyện bình ổn giá nói chung và nhất là giá xăng dầu nói riêng hoàn toàn không Ä‘Æ¡n giản. Nó Ä‘òi há»i chúng ta phải có má»™t Ä‘á»™i ngÅ© chuyên gia thá»±c sá»± có trình Ä‘á»™, không chỉ am hiểu các vấn Ä‘á» vi mô và vÄ© mô mà còn phải thá»±c sá»± có tâm vá»›i đất nÆ°á»›c nhÆ° chúng tôi Ä‘ã có dịp trình bày ở những bài viết trÆ°á»›c Ä‘ây. Theo ý kiến nhiá»u chuyên gia thì Ä‘ó chính là cái mà hiện nay đất nÆ°á»›c chúng ta Ä‘ang rất thiếu?.
Nguồn tin: Hiephoixangdau
