NhÆ° vậy là Ä‘ã tròn má»™t tuần sau khi mặt hàng xăng lại tăng giá lên mức cao nhất từ trÆ°á»›c tá»›i nay - xăng A92 lên mức 25.640 đồng/lít vào tối 7-7-2014. Trong mức giá Ä‘ó, thuế và phí của má»—i lít xăng mà người tiêu dùng phải gánh chịu là 10.743 đồng. Vậy nhÆ°ng, theo các nhà quản lý thì mức tăng có được... nhÆ° thế là do còn được trích bù từ Quỹ bình ổn là 500 đồng/lít, nếu không đợt này giá xăng phải tăng thêm 918 đồng/lít.

CÅ©ng theo các nhà quản lý, việc Ä‘iều hành giá xăng luôn bám sát Nghị định 84/2009/ NĐ-CP liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng. Lại nữa, gần Ä‘ây diá»…n biến giá xăng dầu thành phẩm trên thế giá»›i tăng cao, biến Ä‘á»™ng mạnh, và Ä‘ã hÆ¡n 10 ngày kể từ lần lên giá trÆ°á»›c (ngày 23-6-2014), nên việc Ä‘iều chỉnh là cần thiết...

Tóm lại, tăng nhÆ° vậy song người tiêu dùng cần phải biết công sức của các nhà quản lý vá»›i những tính toán các biện pháp bình ổn giá, nếu không, mức giá còn cao hÆ¡n thế.

Ấy là nói về lý thuyết, là giải thích của quan chức ngành chức năng về việc tăng giá xăng. Còn trên thá»±c tế, từ đầu năm tá»›i nay giá xăng Ä‘ã được... Ä‘iều chỉnh 5 lần, mà cụ thể là chỉ tăng mà không giảm. CÅ©ng trên thá»±c tế, vào thời Ä‘iểm này, so vá»›i các quốc gia trong khu vá»±c Đông Nam Á, giá xăng của Việt Nam chỉ thấp hÆ¡n của Singapore, Lào và Campuchia, trong khi Ä‘ó, có những nÆ°á»›c nhÆ° Malaysia, giá xăng A92 chỉ bằng ná»­a giá xăng của Việt Nam.

Giá xăng tăng dẫn đến giá má»™t số mặt hàng thiết yếu bắt buá»™c phải tăng theo. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận xét: "Sức đề kháng của doanh nghiệp hiện tại khá yếu, sức mua quá thấp. Việc tăng giá xăng dầu lúc này nhÆ° bồi thêm má»™t "cú đấm" để làm cạn kiệt sức mua của người tiêu dùng. Điều này có thể tác Ä‘á»™ng không nhỏ đến sức khỏe của doanh nghiệp, từ Ä‘ó sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng của nền kinh tế". Má»™t số chuyên gia khác lại băn khoăn, liệu có nên kích cầu hay không, trong khi hiện nay thuế nhập khẩu xăng dầu Ä‘ang đứng ở mức cao, cụ thể là 18% đối vá»›i xăng A92, tại sao không giảm thuế?

Nhiều người còn nhá»›, trÆ°á»›c Ä‘ây, tại diá»…n Ä‘àn Quốc há»™i, nguyên Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính VÆ°Æ¡ng Đình Huệ từng tuyên bố: "Chúng tôi Ä‘iều hành giá xăng dầu vì hÆ¡n 80 triệu dân chứ không vì vài doanh nghiệp đầu mối". Quan Ä‘iểm ấy được các đại biểu Quốc há»™i và người dân đồng tình ủng há»™. Tuy nhiên Ä‘áng tiếc là Ä‘iều Ä‘ó chÆ°a trở thành hiện thá»±c. Đến Ä‘ây, chắc chắn ai cÅ©ng thắc mắc tại sao nhÆ° vậy? Điều dá»… nhận thấy trÆ°á»›c tiên là lợi ích của Nhà nÆ°á»›c, của doanh nghiệp và người tiêu dùng chÆ°a... hài hòa nhÆ° mục tiêu chúng ta vẫn phấn đấu và hÆ°á»›ng đến. Lấy ví dụ, Petrolimex - doanh nghiệp chiếm khoảng 52% thị phần xăng dầu Việt Nam Ä‘ã có mức lãi trên 2.000 tá»· đồng trong năm 2013, hÆ¡n má»™t ná»­a số lợi nhuận Ä‘ó là do kinh doanh xăng dầu. Riêng quý I-2014, doanh nghiệp này báo lãi 337,4 tá»· đồng lợi nhuận trÆ°á»›c thuế, tăng 1,52% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c.

Thời buổi làm ăn khó khăn nhÆ° hiện nay, sao họ không chấp nhận giảm lãi để chia sẻ vá»›i Nhà nÆ°á»›c và xã há»™i? Chắc chắn nói vậy sẽ có người bảo, bất cập này là do cÆ¡ chế. Tuy nhiên xét cho cùng, mọi cÆ¡ chế chính sách đều do con người đặt ra và cần phải sá»­a đổi, Ä‘iều chỉnh để phù hợp vá»›i thá»±c tế cuá»™c sống. Các ngành chức năng được giao trách nhiệm quản lý nhà nÆ°á»›c không phải không biết Ä‘iều Ä‘ó. Tại phiên chất vấn kỳ họp Quốc há»™i vừa diá»…n ra, nhiều đại biểu Ä‘ã đặt câu hỏi về trách nhiệm Ä‘iều hành giá xăng dầu của hai bá»™ Tài chính và Công thÆ°Æ¡ng, đồng thời chỉ rõ tình trạng thiếu minh bạch, thiếu cạnh tranh, nhập nhằng lá»— lãi và có dấu hiệu lợi ích nhóm trong Ä‘iều hành giá xăng dầu. Trả lời chất vấn, lãnh đạo hai ngành cÅ©ng Ä‘ã thừa nhận những bất cập của Nghị định 84/2009/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu. Vậy tại sao những bất cập Ä‘ó vẫn tồn tại và vẫn được áp dụng là cÆ¡ sở pháp lý để tăng giá mặt hàng quan trọng này?

Vẫn còn những chuyện nhÆ° Ä‘ã nêu thì bao giờ má»›i Ä‘òi hỏi được sá»± công khai, minh bạch để thá»±c hiện mục tiêu "Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường" nhÆ° chỉ đạo của Chính phủ? Ấy cÅ©ng là lý do, Ä‘ã Ä‘á»™c quyền thì "thượng đế" cÅ©ng phải sợ vì Ä‘âu có sá»± lá»±a chọn nào khác.