- Đó là khẳng định của PGS.TS Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu giá cả trÆ°á»›c những tác Ä‘á»™ng của thuế bảo vệ môi trường vào giá xăng.

Quan Ä‘iểm trái chiều của Liên bá»™

Qua ba lần tăng giá xăng vào các ngày 11/3, 5/5 và 20/5 vừa qua, giá xăng Ä‘ã tăng thêm 4.800 đồng má»—i lít. Mức tăng chóng mặt của giá xăng bắt đầu ngay sau thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh thuế bảo vệ môi trường má»›i.

Cụ thể, kể từ ngày 01/5/2015, mức thuế bảo vệ môi trường đối vá»›i má»™t số mặt hàng xăng dầu có Ä‘iều chỉnh tăng. Mặt hàng xăng, nhiên liệu bay thuế bảo vệ xăng dầu tăng từ 1.000 Ä‘/lít lên 3.000 Ä‘/lít; Mặt hàng dầu diezel: tăng từ 500 Ä‘/lít lên 1.500 Ä‘/lít; Mặt hàng dầu mazut: tăng từ 300 Ä‘/lít lên 900 Ä‘/lít; Mặt hàng dầu hoả: giữ nguyên mức thuế là 300 Ä‘/lít.

Ngay sau thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường, giá xăng dầu bắt đầu tăng, ngày 5/5 giá xăng Ä‘iều chỉnh tăng lên 2.000 đồng má»—i lít, tiếp Ä‘ó đến ngày 20/5 giá xăng Ä‘iều chỉnh tăng tiếp lên 1.200 đồng/ lít.

Bài viết của Bá»™ Tài chính nhằm bảo vệ quan Ä‘iểm thuế bảo vệ môi trường không tác Ä‘á»™ng đến giá xăng (ảnh chụp màn hình)

Việc giá xăng dầu liên tục được Ä‘iều chỉnh tăng ngoài tác Ä‘á»™ng thị trường xăng dầu thế giá»›i, dÆ° luận cho rằng giá xăng tăng do tác Ä‘á»™ng thuế bảo vệ môi trường.

TrÆ°á»›c băn khoăn này của người dân, ngày 2/6 trong bài viết có nhan đề: “TÆ°Æ¡ng tác giữa thuế bảo vệ môi trường và thuế nhập khẩu trong giá cÆ¡ sở không làm tăng giá xăng dầu trong nÆ°á»›c”, Bá»™ Tài chính tiếp tục bảo vệ quan Ä‘iểm việc tăng thuế bảo vệ môi trường lên 300% vá»›i mặt hàng xăng không tác Ä‘á»™ng đến giá mặt hàng này trong các đợt Ä‘iều chỉnh giá, nhất là đợt Ä‘iều chỉnh ngày 20/5.

Để dẫn giải và chứng minh cho quan Ä‘iểm của mình, Bá»™ Tài chính liệt kê so sánh giá mặt hàng và tác Ä‘á»™ng của chính sách Ä‘iều hành.

Theo Ä‘ó, Bá»™ Tài chính cho rằng ngày 14/4/2015, sá»­a đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu xăng, xăng sinh học (E5, E10), dầu sinh học (B5, B10), dầu hỏa từ 35% xuống 20%, dầu diesel từ 30% xuống 20%, dầu mazut giảm từ 35% xuống 25% và nhiên liệu bay từ 25% xuống 10%.

Đến ngày 4/5/2015, thuế nhập khẩu dầu diesel tiếp tục được giảm còn 12% và còn 10% từ ngày 20/5.

Theo Bá»™ Tài chính, đến trÆ°á»›c thời Ä‘iểm áp dụng thuế bảo vệ môi trường mức má»›i thì thuế suất thuế nhập khẩu mặt hàng xăng dầu Ä‘ã giảm sâu, vá»›i xăng giảm 15% (từ 35% xuống 20%) dầu diesel giảm 20% (từ 30% xuống 10%).

Trong khi ngày 1/5/2015, thuế bảo vệ môi trường Ä‘iều chỉnh tăng đối vá»›i xăng, dầu má»›i được áp dụng do Ä‘ó Bá»™ Tài chính cho rằng thuế bảo vệ môi trường không tác Ä‘á»™ng đến giá xăng tăng.

Dẫn số liệu chứng minh, Bá»™ Tài chính cho hay giá dầu thô thế giá»›i tại thời Ä‘iểm 31/5 ở mức 58,68 USD/thùng vá»›i thuế nhập khẩu nhÆ° trÆ°á»›c là 35%, cá»™ng thuế bảo vệ môi trường mức má»›i là 3.000 đồng/lít thì giá cÆ¡ sở của mặt hàng xăng tại Việt Nam phải là 23.582 đồng/lít.

NhÆ°ng khi thay đổi mức thuế nhập khẩu xăng về 20%, giá cÆ¡ sở thá»±c tế của xăng chỉ là 21.540 đồng/lít.

Bá»™ Tài chính khẳng định: “Việc giảm thuế nhập khẩu theo tính toán Ä‘ã giúp giá cÆ¡ sở giảm 2.042 đồng/lít. Mức giảm của giá xăng cao hÆ¡n mức tăng thuế bảo vệ môi trường là 2.000 đồng/lít (từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít).

Điều này chứng tỏ việc tăng thuế bảo vệ môi trường từ ngày 1/5 vừa qua không làm tăng giá xăng, dầu trong nÆ°á»›c thông qua việc tính toán tÆ°Æ¡ng tác giữa thuế nhập khẩu và thuế bảo vệ môi trường trong cÆ¡ cấu giá cÆ¡ sở”.

Trái ngược vá»›i khẳng định của Bá»™ Tài chính, trả lời báo chí bên lề hành lang Quốc há»™i má»›i Ä‘ây sau đợt tăng giá xăng dầu ngày 20/5, Bá»™ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°a ra phân tích và thừa nhận, thuế bảo vệ môi trường tác Ä‘á»™ng khiến giá xăng tăng thêm 162 đồng/lít.

Có thể thấy, cùng là cÆ¡ quan Ä‘iều hành giá mặt hàng xăng dầu, nhÆ°ng quan Ä‘iểm của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng và Tài chính Ä‘ã có sá»± “vênh” nhau.

Chuyên gia kinh tế lên tiếng

TrÆ°á»›c quan Ä‘iểm khác nhau của Bá»™ Tài chính và Công thÆ°Æ¡ng, đứng ở góc nhìn chuyên gia về giá, PGS.TS Ngô Trí Long - nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu giá cả cho biết: “Giữa hai quan Ä‘iểm ấy cách tính của Bá»™ Tài chính không chuẩn xác, cách tính Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng tÆ°Æ¡ng đối Ä‘úng tuy nhiên chÆ°a thá»±c sá»± chính xác”.

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, nếu tính toán Ä‘úng thì thuế bảo vệ môi trường làm tăng thêm 305 đồng má»—i lít xăng.

Cụ thể, thuế suất thuế nhập khẩu xăng giảm 15%, nhÆ°ng giảm 15% Ä‘ó má»›i là giá nhập khẩu xăng. Trong khi giá nhập khẩu chỉ bằng 1/2 giá bán lẻ. Vá»›i giá xăng hiện 20.430 đồng/lít thì giá nhập khẩu khoảng 10.000 đồng.

Sá»± chênh lệch giữa giá bán lẻ và giá nhập khẩu xăng, theo PGS.TS Ngô Trí Long do từ giá nhập đến giá bán lẻ giá má»™i lít xăng phải cá»™ng thêm các chi phí khác nhÆ° thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế VAT, chi phí vận tải, chi phí bảo hiểm… Tất cả chi phí này khiến giá bán lẻ tăng lên gấp Ä‘ôi so vá»›i giá nhập.

Mặt khác, thuế bảo vệ môi trường hiện nay 3.000 đồng/lít (chiếm khoảng 15% giá xăng bán lẻ).

NhÆ° vậy việc giảm 15% thuế suất thuế nhập khẩu không thể bằng vá»›i việc tăng 15% thuế bảo vệ môi trường do giá xăng nhập khẩu chỉ bằng ná»­a giá bán lẻ.

Nói cách khác giảm 15% của 1 đồng không thể bù cho việc tăng 15% của 2 đồng

“Cách tính của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘úng nhÆ°ng chÆ°a đầy đủ, Ä‘úng ra việc tăng thuế bảo vệ môi trường khiến 1 lít xăng tăng thêm 305 đồng, nhÆ° vậy lý giải của Bá»™ tài chính không chính xác”, PGS.TS Ngô Trí Long kết luận.

Nguồn tin: Giaoduc.net