Má»™t trong những ná»™i dung được đề cập đến tại cuá»™c họp của Há»™i đồng tÆ° vấn cải cách Thủ tục hành chính do Văn phòng Chính phủ tổ chức  hôm 22/5 là các vấn đề về thủ tục, quy định liên quan đến hàng hoá tạm nhập tái xuất (TNTX) và tạm xuất tái nhập (TXTN).

Tại cuá»™c họp này, ông  Trần Nguyên Chẩn - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học Hải quan, kiêm Giám đốc Trung tâm phân tích phân loại hàng hóa xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan lại lên tiếng về vấn đề TNTX xăng dầu.

Liên quan đến vấn đề này, Báo Pháp luật Việt Nam  Ä‘ã có bài đề cập hồi tháng 10/2011. Ông Chẩn lÆ°u ý định nghÄ©a của công Æ°á»›c Kyoto: “Tạm nhập  là thủ tục Hải quan đối vá»›i hàng hoá nhất định, được Ä‘Æ°a vào lãnh thổ Hải quan có Ä‘iều kiện, được miá»…n hoàn toàn hoặc má»™t phần thuế nhập khẩu, hàng hoá Ä‘ó phải được nhập khẩu vá»›i má»™t mục Ä‘ích cụ thể  và phải được dá»± định tái xuất trong má»™t thời gian nhất định, mà không được thay đổi  nào, ngoại trừ hao mòn bình thường do việc sá»­ dụng  chúng".

“Đây là định nghÄ©a chính  thức và chuẩn má»±c  của công Æ°á»›c  Kyoto  về TNTX. Theo dõi những diá»…n biến về TNTX xăng dầu vừa qua, tôi thấy việc làm này Ä‘ã vi phạm công Æ°á»›c mà nhà nÆ°á»›c ta Ä‘ã cam kết. Người ta giải thích má»™t cách vô trách nhiệm rằng Điều 22, ChÆ°Æ¡ng I của Phụ lục riêng ( Specific Annex) này chỉ là khuyến cáo của Tổ chức Hải quan thế giá»›i (WCO) nên không bắt buá»™c thá»±c  hiện. Đúng là phán" kiểu thày bói xem voi," vì cả công Æ°á»›c Kyoto sá»­a đổi  là má»™t văn bản hoàn thiện, phải xem hết má»›i hiểu được Ä‘ày đủ tinh thần và ná»™i dung của nó, chứ không thể nói má»™t Ä‘iều rồi phán bừa….”- ông Chẩn nói.

Theo vị chuyên gia này, Điều 22 tuy có ghi là khuyến cáo thật, nhÆ°ng 10 loại hàng hoá được nêu làm ví dụ Ä‘ã  thoả mãn  hoàn toàn và đầy đủ  những chuẩn má»±c  của công Æ°á»›c Kyoto: Ä‘ó là việc tạm nhập và việc tái xuất được tiến hành tại hai lãnh thổ Hải quan khác nhau; nó không có mục Ä‘ích  buôn bán để kiếm lời nên công Æ°á»›c  Ä‘ã cho miá»…n thuế; nó được tái xuất sau khi hoàn thành mục Ä‘ích; nó bảo đảm không thay đổi về hình dáng, kích thÆ°á»›c, ngoại trừ hao mòn  do việc sá»­ dụng chúng.

“Trong cả 10 trường hợp cụ thể khác nhau, không có khoản nào dành cho TNTX xăng dầu, nhÆ°ng nghiên cứu kỹ 10 loại hàng hoá này, ta thấy chúng  hoàn toàn không nhằm mục Ä‘ích thÆ°Æ¡ng mại, không sinh lời, chính vì lẽ trên mà tập quán quốc tế đều cho miá»…n thuế”- ông Chẩn lÆ°u ý.

Cụ thể hÆ¡n, ông Chẩn phân tích việc TNTX xăng dầu của Việt Nam Ä‘ã vi phạm Công Æ°á»›c KYOTO nhÆ° sau: việc hút xăng từ tàu chở dầu vào các bồn xăng tại cảng, tại sân bay là vi phạm lần 1 Công Æ°á»›c Kyoto (không được có thay đổi nào về cấu trúc, hình dáng, kích thÆ°á»›c); việc chia lẻ số xăng dầu có trong bồn vào các xe Xtec chở xăng dầu là vi phạm lần 2 về thay đổi cấi trúc; việc bán xăng dầu cho máy bay và tàu thuá»· xuất nhập cảnh trên lãnh thổ hảỉ quan Việt nam để lấy ngoại tệ và kiếm lời chỉ diá»…n ra trên má»™t lãnh thổ hải quan Việt Nam là vi phạm thô bạo những chuẩn má»±c do Công Æ°á»›c Kyoto quy định.

“TNTX xăng dầu quả là  má»™t sáng kiến kỳ lạ chÆ°a hề xẩy ra từ cổ chí kim, từ Ä‘ông sang tây, chỉ có thể xảy ra ở Việt Nam mà thôi, Ä‘ã vi phạm thô bạo ngay từ khái niệm cÆ¡ bản của loại hình này. Việc cho phép má»™t vài công ty qua mặt Hải quan, hay nói rõ hÆ¡n, ở Việt Nam Ä‘ã xuất hiện và tồn tại khá lâu má»™t loại hình buôn lậu công khai và hợp pháp! ( WCO định nghÄ©a buôn lậu là qua mắt Hải quan và trốn thuế)”- ông Chẩn bình luận.

Theo Điều 2 quy chế kinh doanh TNTX xăng dầu do Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng ban hành theo Quyết định số 01/2008/QĐ-BCT ngày 3/1/2008 thì “TNTX xăng dầu là việc thÆ°Æ¡ng nhân Việt Nam  làm thủ tục nhập khẩu xăng dầu vào Việt Nam và làm thủ tục xuất khẩu xăng dầu ra khỏi Việt Nam hoặc bán cho thÆ°Æ¡ng nhân thuá»™c các khu vá»±c hải quan riêng trên lãnh thổ Việt Nam  nhÆ° khu chế xuất, DN chế xuất, khu bảo thuế, khu thÆ°Æ¡ng mại - công nghiệp và các khu vá»±c kinh tế khác được thành lập theo Quyết định của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ trong Ä‘ó quy định quan hệ mua bán trao đổi hàng hoá giữa các khu vá»±c này vá»›i ná»™i địa là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu, trừ trường hợp Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ có quy định khác”.

Theo ông Chẩn, quy định này là vi phạm khái nhiệm cÆ¡ bản về TNTX của WCO. “Vậy  số lãi khổng lồ  do trốn " thuế xăng dầu" này Ä‘ã được ăn chia  nhÆ° thế nào ?”- vị chuyên gia này đặt dầu hỏi.

Tại cuá»™c họp này, ông Nguyá»…n Đức DÅ©ng Phó giám đốc Trung tâm tÆ° vấn và dịch vụ Hải quan của VCCI, trưởng nhóm công tác hải quan của Há»™i đồng tÆ° vấn cÅ©ng nêu lên thá»±c trạng của việc TNTX, TXTN ở Việt Nam. Ông DÅ©ng cho biết, má»—i loại hình TNTX, TXTN đều được Ä‘iều chỉnh bằng má»™t chính sách riêng nên Việt Nam Ä‘ang tồn tại rất nhiều các văn bản pháp luật liên quan, nhiều văn bản chồng chéo làm cho các nhà quản lý và các DN rất khó nắm bắt và thá»±c thi đầy đủ quyền và nghÄ©a vụ theo Ä‘úng pháp luật.

Cụ thể, cÆ¡ quan quản lý không kiểm soát được TNTX, thất thu thuế, môi trường ô nhiá»…m, dá»… phát sinh tiêu. Nhằm mục Ä‘ích Ä‘Æ¡n giản hoá thủ tục Hải quan cho loại hình này, ông DÅ©ng đề xuất Việt Nam cần sá»›m tham gia Công Æ°á»›c Istanbul, công Æ°á»›c này bao quát hết các loại hàng hoá tạm nhập thông dụng và chuẩn hoá thủ tục bằng việc sá»­ dụng má»™t chứng từ chung cho những hàng hoá Ä‘ã được quy định trong công Æ°á»›c. Trong công Æ°á»›c này cÅ©ng đề cập nhiều nhóm hàng hoá TNTX, TXTN. Tuy nhiên trao đổi vá»›i Pháp luật Việt Nam, ông DÅ©ng cho biết, công Æ°á»›c này cÅ©ng không có hàng hoá TNTX là xăng dầu nhÆ° Việt Nam.

Nguồn tin: phapluatvn