Chiá»u 10/6, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Äinh Tiến DÅ©ng là vị tÆ° lệnh ngành đầu tiên đăng Ä‘àn trả lá»i chất vấn của các đại biểu kỳ há»p này. Äây cÅ©ng là lần đầu tiên ông DÅ©ng trả lá»i chất vấn trÆ°á»›c Quốc há»™i kể từ khi nháºm chức Bá»™ trưởng.
Kỳ này, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính táºp trung trả lá»i 4 vấn Ä‘á» lá»›n gồm: Kiểm soát bình ổn giá cả thị trÆ°á»ng, nhất là mặt hàng thiết yếu; Nợ công và khả năng cân đối nguồn lá»±c trả nợ; Quản lý thu chi ngân sách; Hoạt Ä‘á»™ng cổ phần hóa, thoái vốn, cÆ¡ cấu lại hoạt Ä‘á»™ng của DNNN. Tham gia giải trình vá»›i Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính chiá»u qua còn có sá»± đăng Ä‘àn của Bá»™ trưởng Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ° Bùi Quang Vinh, Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng.
Nghị định 84: cháºm sá»a vì tháºn trá»ng
Liên quan đến kết luáºn thanh tra Táºp Ä‘oàn Äiện lá»±c Việt Nam (EVN) cho thấy, khi đầu tÆ° cho 6 dá»± án nguồn Ä‘iện, EVN Ä‘ã dùng 355.000 m2 đất để xây nhà ở cho cán bá»™, nhân viên. Trong số này, có cả những biệt thá»± Ä‘Æ¡n láºp, song láºp, nhà liá»n ká», chung cÆ° cao tầng, bể bÆ¡i, sân tennis... Tổng chi phí của những khoản mục này gần 600 tá»· đồng, được hạch toán vào khoản mục "khu nhà quản lý váºn hành và sá»a chữa". Theo Thanh tra Chính phủ, việc hạch toán này là không Ä‘úng quy định.
Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng cho biết, Chính phủ Ä‘ã giao Bá»™ Tài chính chủ trì phối hợp vá»›i Bá»™ Xây dá»±ng, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng rà soát chi phí nhà ở, nhà quản lý váºn hành và sá»a chữa của ngành Ä‘iện. Các bá»™ Ä‘ã thá»±c hiện và có văn bản báo cáo Chính phủ vào tháng 5 vừa qua.
Theo Ä‘ó, chi phí khấu hao nhà khách chuyên gia, nhà quản lý váºn hành và sá»a chữa Ä‘iện, nhà ở cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng tại nhà máy Ä‘iện được cÆ¡ quan quản lý hÆ°á»›ng dẫn DN Ä‘Æ°a vào chi phí sản xuất - kinh doanh. TrÆ°á»ng hợp nhà ở trá»±c tiếp cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng có thu tiá»n thuê, số tiá»n thu được hạch toán vào chi phí chi phí váºn hành nhà máy Ä‘iện.
Chi phí khấu hao nhà Ä‘Æ¡n láºp, song láºp, nhà liá»n ká», nhà chung cÆ° cao tầng mà EVN cho cán bá»™ làm việc trong nhà máy Ä‘iện thuê sá» dụng thì không được hạch toán vào chi phí sản xuất - kinh doanh Ä‘iện. EVN phải xác định Ä‘Æ¡n giá nhà cho thuê Ä‘úng quy định, đảm bảo phù hợp chi phí khấu hao, không được hạch toán vào giá thành và phải thu hồi, hạch toán riêng.
Chi phí đầu tÆ° cho công trình mục Ä‘ích phúc lợi nhÆ° nhà trẻ, bể bÆ¡i, sân tennis thì EVN cÅ©ng nhÆ° các Ä‘Æ¡n vị thành viên phải sá» dụng quỹ phúc lợi hoặc nguồn tài trợ khác để xá» lý, mà không được tính chi phí khấu hao Ä‘Æ°a vào giá thành Ä‘iện.
“Báo cáo này cÅ©ng má»›i được hoàn thành thôi. Sắp tá»›i, chắc là Chính phủ sẽ có chỉ đạo tiếp theo và chúng tôi tiếp tục có báo cáo vá» vấn Ä‘á» này”, Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng nói.
TrÆ°á»›c chất vấn của đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) vá» việc vì sao Ä‘ã 3 năm từ khi có chỉ đạo mà chÆ°a sá»a được Nghị định 84 vá» quản lý hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng cho biết, vừa qua, Bá»™ Tài chính Ä‘ã báo cáo Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá» sá»a đổi nghị định này và sẽ lấy ý kiến thành viên Chính phủ, trong thá»i gian rất ngắn tá»›i Ä‘ây sẽ trình Chính phủ ban hành nghị định sá»a đổi.
Tham gia giải trình thêm, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng giải thích, sở dÄ© việc sá»a đổi Nghị định 84 cháºm là vì cần xem xét toàn diện vá»›i má»™t văn bản có liên quan máºt thiết đến toàn bá»™ Ä‘á»i sống kinh tế - xã há»™i, nên các bá»™, ngành rất tháºn trá»ng.
Theo Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng, vá»›i việc sá»a đổi Nghị định 84, giá xăng dầu sẽ được Ä‘iá»u hành càng ngày càng sát thị trÆ°á»ng, rút ngắn chu kỳ tính giá cÆ¡ sở, hiện là 30 ngày, sắp tá»›i sẽ xuống còn 15 ngày. Tiến tá»›i sẽ để DN quyết định giá theo thị trÆ°á»ng, Nhà nÆ°á»›c sẽ chỉ làm nhiệm vụ hÆ°á»›ng dẫn, thanh tra, kiểm tra...
Còn Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cho biết, quy định được sá»a đổi còn hÆ°á»›ng tá»›i tạo Ä‘iá»u kiện cho hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu cạnh tranh hÆ¡n, có thêm nhiá»u đầu mối, tránh Ä‘á»™c quyá»n.
“Sẽ tính đến phÆ°Æ¡ng thức mua đứt bán Ä‘oạn vá»›i thÆ°Æ¡ng nhân có khả năng kinh doanh xăng dầu, sá» dụng hiệu quả hÆ¡n quỹ bình ổn”, Bá»™ trưởng Hoàng nói.
TrÆ°á»›c lo ngại của má»™t số đại biểu vá» việc chuyển cho Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chủ trì Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thay vì Bá»™ Tài chính, sẽ làm nặng ná» tình trạng vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi, Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng giải thích Ä‘ó là do Luáºt Giá quy định, Bá»™ Tài chính chỉ quản lý vá» giá, thanh tra, kiểm tra, hÆ°á»›ng dẫn song hành cùng các bá»™ Ä‘iá»u hành cụ thể theo sá»± phân công của Chính phủ.
Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng thì khẳng định “không muốn nháºn việc này” và chỉ muốn Bá»™ Tài chính là cÆ¡ quan chủ trì Ä‘iá»u hành giá, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng phối hợp. Ông Hoàng nói thêm, tháºt ra Ä‘ây là tổ liên ngành, nếu có bá»™ nào không đồng ý là phải báo cáo Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ quyết định.
Vá» yêu cầu minh bạch cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cho biết, hiện website của Bá»™ Ä‘ã công khai tình hình trích láºp, quản lý sá» dụng số dÆ° quỹ bình ổn xăng dầu hàng quý từ năm 2013. Năm nay, sẽ tiến thêm má»™t bÆ°á»›c là công khai giá cÆ¡ sở.
Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng khẳng định thêm, sá»± minh bạch mà Bá»™ hÆ°á»›ng đến không chỉ là yêu cầu DN công khai giá cả xăng dầu, mà còn công khai cả tiá»n lÆ°Æ¡ng cán bá»™ công chức.
20% ngân sách dành trả nợ
Tại phiên chất vấn chiá»u qua, nợ công và khả năng trả nợ là vấn đỠđược nhiá»u đại biểu táºp trung nêu câu há»i.
Báo cáo vá» vấn Ä‘á» này, Bá»™ trưởng Äinh Tiến DÅ©ng cho biết, nợ công có tăng nhÆ°ng so vá»›i GDP thì tá»· lệ thay đổi không nhiá»u, từ mức 51,7% GDP vào năm 2010 tăng lên 54,1% (Æ°á»›c tính) của năm 2013 và vẫn ở dÆ°á»›i mức 65% theo yêu cầu của Quốc há»™i.
Vá» cÆ¡ cấu nợ công, khoảng 50% là nợ nÆ°á»›c ngoài vá»›i Ä‘iá»u kiện vay cÆ¡ bản là Æ°u Ä‘ãi vá»›i thá»i gian Ä‘áo hạn còn lại khoảng 15 năm; 50% còn lại là khoản vay trong nÆ°á»›c thông qua phát hành trái phiếu chính phủ vá»›i kỳ hạn phần lá»›n nằm trong khoảng từ 2 - 5 năm. CÆ¡ bản không vay nÆ°á»›c ngoài thÆ°Æ¡ng mại, lãi suất cao, thá»i gian ngắn, kể cả đối vá»›i các khoản vay vá» cho vay lại. Äồng thá»i, các khoản vay bù đắp bá»™i chi cÆ¡ bản chỉ sá» dụng cho đầu tÆ° phát triển và thá»±c hiện quản lý, sá» dụng hiệu quả, giải ngân Ä‘úng tiến Ä‘á»™, Ä‘úng quy định.
“Tuy nhiên, áp lá»±c vá» vay má»›i để trả các khoản vay cÅ© là tÆ°Æ¡ng đối lá»›n. Má»—i năm, Việt Nam phải dành khoảng 20% tổng thu NSNN để đảm bảo nghÄ©a vụ trả nợ”, Bá»™ trưởng DÅ©ng nói và giải trình thêm hiện nay, các khoản nợ của DNNN được Chính phủ bảo lãnh, nợ vay vá» cho vay lại của Chính phủ Ä‘ã được tính trong phạm vi nợ công. Các khoản vay nợ của DN không được tính trong nợ công, bởi DN là ngÆ°á»i trá»±c tiếp Ä‘i vay nợ để đầu tÆ° và có nghÄ©a vụ trả nợ.
“Các đại biểu sốt ruá»™t là Ä‘úng, song mức trả nợ vẫn trong khả năng cho phép, nợ công vẫn nằm trong ngưỡng an toàn”, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Äinh Tiến DÅ©ng khẳng định.
Ông Bùi Quang Vinh,Bá»™ trưởng Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ°
“Dá»± án kéo Ä‘iện ra biển đảo thì không chỉ tính hiệu quả kinh tế Ä‘Æ¡n thuần”
Sau Chỉ thị 1792/CT-TTg của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ vá» tăng cÆ°á»ng quản lý đầu tÆ° từ vốn ngân sách nhà nÆ°á»›c và vốn trái phiếu chính phủ, có thể nói tình trạng bố trí vốn đầu tÆ° công dàn trải, lãng phí Ä‘ã được giảm thiểu. Nếu tiếp tục thá»±c hiện nghiêm chỉ thị này thì đến năm 2015 có thể cÆ¡ bản chấm dứt được tình trạng bố trí vốn dàn trải.
Hiện có thể thấy, không có nÆ°á»›c nào có tiêu chí Ä‘ánh giá chung vá» hiệu quả đầu tÆ° xây dá»±ng cÆ¡ bản theo quốc gia hay theo khu vá»±c, mà chỉ có tiêu chí theo dá»± án đầu tÆ°. Äánh giá hiệu quả dá»± án thì tiêu chí là theo mục tiêu xây dá»±ng dá»± án được cấp có thẩm quyá»n phê duyệt, chẳng hạn má»™t dá»± án thủy lợi, tính suất đầu tÆ° trên má»—i héc-ta cây trồng, thá»i hạn thi công, thá»i hạn hoàn thành trong báo cáo nghiên cứu khả thi.
Khi hoàn thành công trình, ta đối chiếu vá»›i mục tiêu này, nếu đảm bảo là đạt được hiệu quả. Hiệu quả đầu tÆ° của dá»± án đầu tÆ° công không chỉ tính Ä‘Æ¡n thuần vá» kinh tế mà còn phải tính đến những yếu tố xã há»™i. Nhiá»u dá»± án nếu xét vá» yếu tố kinh tế thì không hiệu quả nhÆ°ng có ý nghÄ©a vá» xã há»™i lá»›n, nhÆ° dá»± án kéo Ä‘iện ra biển đảo chẳng hạn.
Ngân sách đầu tÆ° công của chúng ta Ä‘ang giảm mạnh. Năm năm trÆ°á»›c, giai Ä‘oạn 2005 - 2010, tá»›i 32% chi ngân sách cho phát triển, nhÆ°ng đến 2014 chỉ còn 16,2%. Tuy nhiên, do nợ công Ä‘ã cao nên cân nhắc việc chi tiêu là hợp lý.
Vá» nợ Ä‘á»ng xây dá»±ng cÆ¡ bản, hiện còn nợ hÆ¡n 32.800 tá»· đồng tại hÆ¡n 14.000 dá»± án. NhÆ°ng trong năm 2014, các địa phÆ°Æ¡ng Ä‘ã bố trí 5.200 tá»· đồng trả nợ, nên chỉ còn nợ 27.600 tá»· đồng.
Nguồn tin: Tinnhanhchungkhoan