Petrolimex lâu nay vẫn quen ‘làm mình làm mẩy’ đối vá»›i cả Nhà nÆ°á»›c lẫn ngÆ°á»i tiêu dùng.
Kinh doanh xăng dầu theo “cÆ¡ chế tin đồn”
Bà Phạm Chi Lan (nguyên Tổng ThÆ° ký và Phó Chủ tịch Phòng ThÆ°Æ¡ng mại và Công nghiệp Việt Nam, thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tÆ°á»›ng) cho biết: “Trong những ngày gần Ä‘ây, dÆ° luáºn lại ‘nóng’ chuyện Petrolimex từ đầu năm đến nay lãi lá»›n, lãi lên đến nhiá»u tá»· đồng song vẫn luôn kêu thua lá»— để để Ä‘òi tăng giá bán xăng. Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý II năm 2013 mà Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) vừa gá»i lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nÆ°á»›c thì 6 tháng đầu năm 2013 lợi nhuáºn hợp nhất trÆ°á»›c thuế thu nháºp doanh nghiệp của Petrolimex đạt 898 tá»· đồng.
Trong Ä‘ó, lợi nhuáºn từ mặt hàng xăng dầu chiếm 43%. Mặc dù Petrolimex luôn phát Ä‘i thông tin kinh doanh xăng dầu khó khăn, nhÆ°ng theo báo cáo tài chính thÆ°á»ng niên của táºp Ä‘oàn này thì mức lãi không há» nhá». Äây là má»™t Ä‘iá»u rất lạ nhÆ°ng thá»±c ra cÅ©ng… không lạ”.
Bà Phạm Chi Lan phân tích: “Nhiá»u ngÆ°á»i nói rằng cÆ¡ chế bán xăng dầu của ta theo “cÆ¡ chế tin đồn”, nghÄ©a là máºp má», thiếu minh bạch. Nếu để ý thì sẽ thấy rằng cứ má»—i khi doanh nghiệp kêu thua lá»—, chỉ má»™t thá»i gian ngắn sau Ä‘ó là xăng dầu lại ráºm rịch tăng giá và xuất hiện tin đồn.
Khi các cÆ¡ quan chức năng còn chÆ°a phản ứng thì các đại lý bán lẻ Ä‘ã có Ä‘á»™ng thái găm hàng, chá» tăng giá bán. Phải nói rằng Ä‘ây là Ä‘á»™ng thái không phải má»›i, thá»±c chất các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘ang diá»…n lại trò cÅ© của mình Ä‘ó là ‘làm mình làm mẩy’ vá»›i Nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i tiêu dùng để gây sức ép và tăng giá bán xăng dầu trên thị trÆ°á»ng”.
|
"Nhiá»u ngÆ°á»i nói rằng cÆ¡ chế bán xăng dầu của ta theo “cÆ¡ chế tin đồn”, nghÄ©a là máºp má», thiếu minh bạch" |
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng: “CÅ©ng có ý kiến cho rằng việc tin đồn xuất hiện do vấn Ä‘á» bảo máºt thông tin của ta kém,… tôi cho rằng không hẳn nhÆ° váºy.
Phải khẳng định: vá» bản chất, tin đồn là không có thá»±c, nhất là việc tăng giá bán xăng dầu chÆ°a há» có thông tin công bố chính thức từ phía các cÆ¡ quan chức năng. Tuy nhiên, ở Ä‘ây nhiá»u ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn tá» ra lo lắng là bởi những ‘tiá»n lệ’ Ä‘ã xảy ra và lặp Ä‘i lặp lại quá nhiá»u từ những năm trÆ°á»›c Ä‘ó.
Khi giá xăng dầu thế giá»›i khẽ nhích lên láºp tức doanh nghiệp kinh doanh trong nÆ°á»›c kêu thua lá»— và Ä‘òi tăng giá bán, rồi lại xuất hiện tình trạng găm hàng, đầu cÆ¡ xăng dầu. Và cÅ©ng má»—i lần doanh nghiệp ‘làm mình làm mẩy’ nhÆ° váºt thì các cÆ¡ quan quản lý của nhà nÆ°á»›c lại xem xét, Ä‘iá»u chỉnh, và lại đồng ý cho tăng giá bán. Chính vì ‘tiá»n lệ’ Ä‘ó mà ngÆ°á»i tiêu dùng lo lắng.
Vấn Ä‘á» có phải do rò rỉ thông tin vá» việc tăng giá và cần bảo máºt thông tin hay không thì theo tôi là không. Ở Ä‘ây, thông tin vá» việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán xăng dầu (nếu có) thì nên thá»±c hiện công khai, minh bạch, nó không phải là vấn Ä‘á» liên quan đến lÄ©nh vá»±c quốc phòng – an ninh hay những bí máºt quốc gia khác nên không cần bảo máºt”.
Lá»— hổng lá»›n trong quản lý kinh doanh xăng dầu
Theo bà Phạm Chi Lan, trong những năm qua, giải pháp tăng giá bán xăng dầu trong thị trÆ°á»ng ná»™i địa má»—i khi giá xăng dầu thế giá»›i tăng và doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c kêu thua lá»— được áp dụng “khá phổ biến” và “có phần ào ào”, thiếu “tính toán kÄ© càng”.
“Việc tăng giá bán xăng dầu trong nÆ°á»›c lâu nay tiến hành khá ào ào mà thiếu sá»± cân nhắc tính toán kÄ©. TrÆ°á»›c hết cần phải xem xét việc tăng giá bán xăng dầu có cần thiết hay không, ngoài giải pháp tăng giá vẫn còn những giải pháp khác có thể áp dụng sao lại không dùng. Doanh nghiệp kêu thua lá»— nhÆ°ng thua lá»— ở mức nào, Ä‘ã đến mức phải tăng giá bán hay chÆ°a, số liệu kinh doanh cụ thể,… Tôi nghÄ© trong vấn Ä‘á» này, các cÆ¡ quan chức năng nhà nÆ°á»›c Ä‘ã làm chÆ°a tốt.
Trong mấy năm qua, không biết bao nhiêu lần các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nÆ°á»›c tìm má»i cách để gây sức ép lên nhà nÆ°á»›c và ngÆ°á»i tiêu dùng, tôi nghÄ© hÆ¡n ai hết, chính các cÆ¡ quan chức năng quản lý kinh doanh xăng dầu Ä‘ã có "quá nhiá»u kinh nghiệm"’ trong vấn Ä‘á» này, váºy mà không hiểu sao vẫn mắc phải những "tiá»n lệ" Ä‘ã có”, bà Lan nói.
“ThÆ°á»ng thì khi xuất hiện tin đồn sắp tăng giá xăng dầu, khi các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu bắt đầu có Ä‘á»™ng thái gây sức ép để Ä‘òi tăng giá thì các cÆ¡ quan chức năng nhà nÆ°á»›c quản lý lÄ©nh vá»±c này cần sá»›m có phản ứng, ít nhất nhÆ° má»™t thông báo chính thức chẳng hạn để ngÆ°á»i tiêu dùng an tâm và để ổn định lại thị trÆ°á»ng, nhÆ°ng lại tá» ra quá cháºm trá»… trong việc này.
Ở Ä‘ây, việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán xăng dầu các cÆ¡ quan quản lý nhÆ° Bá»™ tài chính chẳng hạn, hoàn toàn có thể Ä‘á»™c láºp ra quyết định vá» việc tăng hay không tăng giá bán, Ä‘âu phải đợi đến việc trình lên Chính phủ và chá» Thủ tÆ°á»›ng quyết định.
Lâu nay các cÆ¡ quan chức năng quản lý kinh doanh xăng dầu dÆ°á»ng nhÆ° mắc ‘căn bệnh ỉ lại’, bất kể vấn Ä‘á» gì cÅ©ng phải chá» Thủ tÆ°á»›ng quyết định. Theo tôi, Ä‘ó là do Ä‘ã không làm tròn vai trò trách nhiệm quản lý của mình”.
“Mặc dù lãi lá»›n nhÆ°ng vẫn kêu thua lá»— để Ä‘òi tăng giá bán xăng, Ä‘ó là cách mà Petrolimex lâu nay vẫn quen ‘làm mình làm mẩy’ đối vá»›i cả Nhà nÆ°á»›c lẫn ngÆ°á»i tiêu dùng. Vấn Ä‘á» là trong công tác quản lý của các cÆ¡ quan chức năng còn quá nhiá»u lá»— hổng nên doanh nghiệp má»›i có thể tá»± tung tá»± tác nhÆ° thế”, bà Lan nháºn định.
Nguồn tin: infonet