Ngành xăng dầu vừa lập má»™t ká»· lục má»›i là giảm giá xăng dầu vá»›i mức thấp ká»· lục, chÆ°a từng nÆ°á»›c nào làm được, giảm 30 đồng/lít xăng. Kẹt ná»—i ká»· lục này, không mang lại niềm vui cho người dân mà có thể còn làm mất Ä‘i nhiều thứ, trong Ä‘ó có niềm tin vào sá»± Ä‘iều hành kinh tế, mà cụ thể ở Ä‘ây là Ä‘iều hành giá mặt hàng còn Ä‘á»™c quyền nhÆ° xăng dầu.
Xung quanh câu chuyện này, phóng viên NTNN Ä‘ã phỏng vấn TS Phạm Ngọc Long - chuyên gia kinh tế-Viện trưởng Viện Khoa học quản trị doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam.

ThÆ°a ông, giá xăng dầu vừa được Ä‘iều chỉnh giảm 30 đồng/lít, ông có bình luận gì không?

- Đứng ở góc Ä‘á»™ người tiêu dùng bản thân tôi cÅ©ng thấy “ngã ngá»­a” vá»›i Ä‘iều hành giảm giá xăng dầu 30 đồng/lít của liên Bá»™ Tài chính-Công ThÆ°Æ¡ng vừa qua vì tưởng mình Ä‘ang sống ở thời kỳ má»›i đổi tiền. Mức giảm 30 đồng/lít xăng dầu có thể nói thấp tá»›i mức người tiêu dùng chẳng quan tâm. Tuy nhiên, đứng về góc Ä‘á»™ kinh tế, người làm chính sách, tôi cho rằng, cách Ä‘iều hành này có lẽ các cÆ¡ quan quản lý muốn cho người dân thấy họ Ä‘ã Ä‘iều hành bám sát vá»›i thị trường thế giá»›i hÆ¡n, giảm được là họ giảm ngay. Tuy nhiên, vá»›i cách Ä‘iều hành xăng dầu nhÆ° vậy, tôi cho chúng ta vẫn chÆ°a giải quyết được vấn đề còn gây nhiều tranh cãi, bức xúc trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu, Ä‘ó là việc giá xăng dầu tăng nhanh giảm chậm, rồi tần suất tăng-giảm, quy mô tăng-giảm. Vá»›i Ä‘iều hành giảm giá xăng dầu lần này tôi cho rằng, nó vẫn chỉ mang tính hình thức nhiều hÆ¡n.

Nghị định 83 má»›i về kinh doanh xăng dầu cÅ©ng quy định giảm giá xăng dầu sẽ không có giá»›i hạn nào cả để phù hợp vá»›i diá»…n biến thị trường thế giá»›i. Vậy giảm 30 đồng/lít nhÆ° vừa qua Ä‘ã đạt được mục tiêu này, thÆ°a ông?

- Giá xăng dầu của ta có bám được giá thế giá»›i không tôi cho vẫn còn phải bàn nhiều lắm. Nghị định 83 thá»±c chất vẫn chÆ°a “lá»™t xác” nhiều so vá»›i nghị định cÅ©. Tăng-giảm giá xăng dầu vẫn còn bị tác Ä‘á»™ng bởi nhiều lợi ích trong Ä‘ó. Thế nên buá»™c họ phải tăng thế nọ, giảm thế kia vá»›i giá xăng dầu vá»›i cÆ¡ chế hiện nay xem ra là không dá»…. Vậy nên chúng ta chỉ có thể chờ xem cÆ¡ quan quản lý và doanh nghiệp xăng dầu muốn sẽ tăng-giảm giá nhÆ° thế nào mà thôi.

Dù gì thì người tiêu dùng cÅ©ng Ä‘ã quen vá»›i việc giảm giá xăng dầu nhỏ giọt, nhÆ°ng giảm giá 30 đồng/lít thì quả là “sốc”, trong khi thuế thì vẫn được giữ cao tá»›i 18%, ông nghÄ© sao?

- Thuế xăng dầu của chúng ta hiếm khi thấp. Đã có tài liệu chính thức liên quan đến các khoản thu thuế trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu được công bố trên báo chí. Các khoản thuế phí thường ở mức 30%, có lúc lên tá»›i 50%. Chính vì mức thuế lá»›n nhÆ° thế nên Bá»™ Tài chính má»›i “khó” Ä‘iều hành giá và trả cho Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cái quyền Ä‘iều hành giá xăng dầu. Má»—i năm Bá»™ Tài chính thu thuế xăng dầu lá»›n nhÆ° vậy, lợi ích to nhÆ° thế, nếu quản giá xăng dầu nữa thì e “gạt” không hết phản ứng của dÆ° luận. Vá»›i nghị định xăng dầu má»›i, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cá»±c chẳng Ä‘ã nhận quản giá song cÅ©ng chả giải quyết được gì vì Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng cÅ©ng chả can thiệp được vào thuế phí mà Bá»™ Tài chính quy định. Vậy chỉ còn giá thôi, nếu cứ Ä‘iều hành giảm giá sâu thì Bá»™ này cÅ©ng chả có lợi ích gì nữa hay sao?!

Vậy quỹ xăng dầu tiếp tục được duy trì ở Ä‘ây có vai trò nhÆ° thế nào trong việc quyết định mức tăng-giảm giá xăng dầu, thÆ°a ông?

-Nhiều chuyên gia Ä‘ã từng kiến nghị bỏ Quỹ Bình ổn xăng dầu vì thá»±c chất nó không có nhiều tác dụng. Thá»±c ra, Quỹ Bình ổn này Ä‘ang làm phức tạp thêm vấn đề trong Ä‘iều hành quản lý giá xăng dầu. Nếu không phải trích Quỹ Bình ổn thì liệu các doanh nghiệp có thể giảm giá xăng dầu nhiều hÆ¡n 30 đồng/lít nhÆ° hiện nay không?! Rõ ràng, Ä‘áng ra giá xăng dầu có thể giảm nhiều hÆ¡n nhÆ°ng chúng ta Ä‘ã Ä‘iều hành giảm ít vì lý do còn phải “thu Quỹ Bình ổn”…, nếu bỏ Ä‘i họ biết “vin” vào Ä‘âu?

Nguồn thu từ thuế xăng dầu là rất lá»›n nên không chỉ chúng ta mà nhiều nÆ°á»›c họ cÅ©ng tận thu thuế này. Vấn đề ở Ä‘ây tôi cho rằng, thu thuế phí xăng dầu phải phù hợp vá»›i tổng thể nền kinh tế hiện nay. Nhà nÆ°á»›c phải thá»±c sá»± quan tâm tá»›i việc hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp vá»›i lợi ích của mình thì má»›i hy vọng có sá»± Ä‘iều hành giá cả xăng dầu phù hợp, hợp lý được.

Nói nhÆ° vậy thì việc Ä‘iều hành giá xăng dầu minh bạch, phù hợp và vì lợi ích người tiêu dùng sẽ khó có thể sá»›m đạt được, thÆ°a ông?

- Tôi xin nói là không chỉ Ä‘iều hành giá xăng dầu, mà Ä‘iều hành giá nhiều mặt hàng còn Ä‘á»™c quyền của chúng ta vẫn còn Ä‘ang đầy nghịch lý. Bởi nó Ä‘ang tồn tại cái gọi là “nhóm lợi ích” không ai Ä‘á»™ng đến được, rất gay. Người dân, doanh nghiệp thì Ä‘ang rất khốn khó song giá Ä‘iện nÆ°á»›c, xăng dầu, y tế, giáo dục gần nhÆ° “bỏ ngoài tai” chỉ biết đến lợi ích của mình. Họ đều có lý lẽ hết, nào là CPI thấp nên có dÆ° địa để tăng giá, rồi vin vào thuế cao, họ không có lợi nhuận thì chỉ có thể giảm giá thế thôi… Người dân bức xúc thì kêu, kêu chán thì thôi. Họ có lợi ích thì họ cứ làm, dân thì cứ è cổ hứng chịu. Nếu các cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng Ä‘iều hành theo cách của các ông Ä‘á»™c quyền này thì sẽ khó có má»™t lợi ích cân bằng hiện nay.

Xin cảm Æ¡n ông!

Chuyên gia kinh tế Nguyá»…n Quang A: Lung lay niềm tin

Giảm giá 30 đồng/lít xăng đừng tưởng là người tiêu dùng sẽ sÆ°á»›ng. Các cÆ¡ quan quản lý Ä‘ang không tính đến tác Ä‘á»™ng tâm lý, lòng tin của người dân nên má»›i tăng nhiều giảm ít, giảm má»™t cách ná»±c cười nhÆ° thế. Cách Ä‘iều hành này Ä‘ã làm lung lay lòng tin của người dân vào cÆ¡ quan giá và thá»±c tế nó cÅ©ng Ä‘ang phản ánh Ä‘úng tình trạng nhÆ° thế của ta hiện nay. CÆ¡ quan giá tồn tại để làm gì? Giá trạm xăng nào họ tá»± giảm giá nhÆ° vậy thì rất Ä‘áng hoan nghênh, chắc chắn sẽ ảnh hưởng tốt tá»›i nền kinh tế nhÆ°ng Ä‘ây là cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c “trát” xuống thì người dân còn biết làm sao, ngoài việc cho rằng, ông Ä‘ang làm má»™t việc “rá»—i hÆ¡i”…

Lâm Anh (ghi)

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long: NhÆ° má»™t trò hề

Tôi cho rằng việc doanh nghiệp xăng dầu tăng nhiều, giảm ít nhÆ° thời gian vừa qua là biểu hiện của bệnh hình thức. Việc giảm giá dù nhiều hay ít đều tốt cả, tuy nhiên giảm 30 đồng/lít trong bối cảnh đồng tiền giá trị không lá»›n thì nhÆ° má»™t trò hề. Chính vì vậy việc giảm giá này vẫn phán ánh bản chất của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, luôn muốn tăng giá nhiều nhÆ°ng giảm nhỏ giọt.

PhÆ°Æ¡ng Hà (ghi)

Nguồn tin: Danviet