Doanh nghiệp nhập khẩu dầu diesel, dầu madut… có thể hÆ°á»›ng mức thuế nhập khẩu 0-5% nhÆ°ng người tiêu dùng vẫn phải chịu giá Ä‘ã Ä‘ánh thuế 10% để mua các mặt hàng này. Mức chênh lệch này có thế mang lại nguồn lợi hàng tá»· đồng?.

Tập Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ã gây bất ngờ công bố con số lãi ká»· lục nhất từ trÆ°á»›c tá»›i nay. Năm 2015, lãi trÆ°á»›c thuế của Tập Ä‘oàn này là lên tá»›i 3.766 tá»· đồng, trong Ä‘ó, riêng lÄ©nh vá»±c chính kinh doanh xăng dầu Ä‘ã gặt hái 1.989 tá»· đồng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 52,8% tổng lợi nhuận hợp nhất. Trung bình, má»—i lít hay kg xăng dầu của Petrolime Ä‘ã đạt lãi 222 đồng.

Trong khi Ä‘ó, 5 năm qua, lợi nhuận của Petrolimex luôn trồi sụt thất thường vá»›i các năm 2011, 2012, 2014 đều lá»— mảng xăng dầu và năm 2013 lãi trá»™i nhất cÅ©ng chỉ hÆ¡n 1.500 tá»· đồng.

Giá xăng dầu đắt hÆ¡n so vá»›i thá»±c tế giá thành

Nhiều chuyên gia tài chính đặt câu hỏi: Lý do chủ đạo nhất cho con số lãi khủng trên lại chính là nhờ hưởng lợi từ 'Ä‘á»™ vênh' trong tính giá xăng dầu hiện nay của Liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng- Tài chính?

Cụ thể, trong công thức tính giá cÆ¡ sở xăng dầu dùng làm căn cứ để Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c, Liên Bá»™ vẫn áp dụng vá»›i các mức thuế nhập khẩu MFN theo Thông tÆ° 78 ngày 20/5/2015 vá»›i xăng là 20%, dầu diesel và madut 10%, dầu hỏa 13%.

NhÆ°ng trên thá»±c tế, Petrolimex cÅ©ng nhÆ° hầu hết các doanh nghiệp đầu mối khác có thể linh hoạt tận dụng được mức thuế thấp hÆ¡n nhiều khi nhập khẩu xăng dầu từ các nÆ°á»›c ASEAN.

Cụ thể, Thông tÆ° 165 của Bá»™ Tài chính ban hành tháng 11/2014 có hiệu lá»±c từ 1/1/2015 Ä‘ã quy định, các mặt hàng dầu nhÆ° diesel, dầu hoả từ ASEAN chỉ có 5%, madut là 0% và từ năm 2016, tất cả các mặt hàng dầu từ khu vá»±c này sẽ hưởng thuế 0%. Đặc biệt, cÅ©ng từ năm nay, xăng nhập về cÅ©ng chỉ có thuế là 10%, thấp hÆ¡n má»™t ná»­a so vá»›i thuế MFN và mức thuế xăng trong ASEAN.

Đây có thể là nguyên nhân khiến các DN xăng dầu lãi lá»›n nhÆ° vây?, má»™t chuyên gia đặt câu hỏi. Trong khi Ä‘ó, Petrolimex lại có má»™t cách gọi khá kỹ thuật là:"thay đổi phÆ°Æ¡ng thức tính giá mua hàng nhập khẩu phù hợp vá»›i diá»…n biến thị trường".

Hưởng lợi hàng ngàn tá»· đồng?

Số liệu từ cÆ¡ quan hải quan cho biết, 2015, cả nÆ°á»›c tiêu thụ 8,33 triệu tấn dầu diezen thì trong Ä‘ó, có tá»›i 4,42 triệu tấn dầu diesel nhập từ ASEAN, chiếm 53,06% tổng sản lượng dầu tiêu thụ trên thị trường. Trung bình má»—i tháng, Việt Nam tiêu thụ 0,368 triệu tấn dầu diesel từ ASEAN, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 421 triệu lít.

Giả sá»­, vá»›i mức giá CIF trung bình quý IV/2015 của dầu diesel là 55 USD/thùng, má»—i lít dầu diesel nhập từ ASEAN Ä‘ã có chứng nhận xuất xứ form D sẽ chỉ phải chịu thuế nhập khẩu 5%, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 400 đồng/lít.

Tuy nhiên, theo biểu tính giá cÆ¡ sở để Ä‘iều hành nhÆ° hiện hành của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vẫn giữ mức thuế 10%, tÆ°Æ¡ng ứng má»—i lít dầu này sẽ gánh gấp Ä‘ôi, gần 800 đồng tiền thuế. Chênh lệch khoản thuế này lên tá»›i 400 đồng/lít, nhân vá»›i sản lượng tiêu thụ trung bình 421 triệu lít thì má»—i tháng, các DN xăng dầu Ä‘ã lời thêm 168,4 tá»· đồng.

Tính tháng 6/2015, khi thuế MFN áp dụng là 10% cho dầu diesel, Æ°á»›c tính, chênh lệch thuế nhập khẩu giữa mức 10% và 5% cho sản lượng dầu diesel từ ASEAN trong 6 tháng cuối năm Ä‘ã lên tá»›i 1.010 tá»· đồng.

ChÆ°a kể, kết quả tính giá cÆ¡ sở cÅ©ng Ä‘ã bị đẩy lên cao. Nếu thuế nhập khẩu 5%, giá cÆ¡ sở dầu diesel vá»›i mức giá CIF nhÆ° trên sẽ chỉ có 12.300 đồng/lít, nhÆ°ng khi áp thuế 10%, giá cÆ¡ sở sẽ tăng thành 12.700 đồng/lít. Nói cách khác, có ít nhất 53,06% sản lượng, tức hÆ¡n má»™t ná»­a lượng dầu diesel bán cho người dân Ä‘ã phải gánh thêm 400 đồng/lít thuế.

Năm 2016, chênh lệch này càng lá»›n hÆ¡n khi dầu diesel hưởng thuế 0% trong ASEAN.

Tại kỳ Ä‘iều hành giá xăng dầu vừa qua hôm 4/3, giá CIF bình quân 15 ngày qua của mặt hàng này chỉ có 40,32 USD. Má»™t lít dầu ASEAN sẽ không phải chịu thuế nhÆ°ng người tiêu dùng vẫn phải mua vá»›i má»™t mức giá bao gồm 595 đồng tiền thuế nhập khẩu. Nếu các DN vẫn duy trì tá»· trọng và sản lượng tiêu thụ trung bình tháng đối vá»›i dầu diesel nhÆ° năm 2015 trên thì má»—i tháng qua, người tiêu dùng Ä‘ã gánh thêm khoảng 250,495 tá»· đồng.

TÆ°Æ¡ng tá»±, mặt hàng xăng A92 từ Hàn Quốc cÅ©ng có chênh lệch thuế rất lá»›n kể từ 1/1 năm nay. Thuế xăng Hàn Quốc chỉ có 10% nhÆ°ng Liên Bá»™ vẫn tính toán Ä‘iều hành giá theo phÆ°Æ¡ng án thuế MFN 20%.

Vá»›i mức giá vừa công bố tại kỳ Ä‘iều hành 4/3 vừa qua là 42,31 USD/thùng, người tiêu dùng Ä‘ang phải chịu 1.261,55 đồng/lít thuế xăng vá»›i giá cÆ¡ sở là 14.100 đồng lít. NhÆ°ng nếu lít xăng này nhập từ Hàn Quốc, người tiêu dùng sẽ chỉ phải chịu thuế 630,77 đồng/lít vá»›i mức giá cÆ¡ sở chỉ có 13.415 đồng/lít. Nêu tính cÆ¡ học, mua xăng made in Korea, người tiêu dùng Ä‘ang phảu gánh thêm 630,78 đồng/lít tiền thuế.

Và so vá»›i mức giá bán lẻ vừa qua là 13.750 đồng/lít, giá thành của má»™t lít xăng made in Korea rẻ hÆ¡n 335 đồng/lít.

Năm 2015, mặt hàng xăng nhập từ Hàn Quốc chỉ có 0,31 triệu tấn, chiếm 11,4% tổng lượng xăng nhập khẩu và chiếm 5,6% tổng lượng xăng tiêu thụ toàn quốc. NhÆ°ng vá»›i sá»± chênh lệch 50% thuế suất này, các DN đầu mối sẽ đổ dồn nhập xăng Hàn nhÆ° Ä‘ang diá»…n ra hiện nay.

Má»™t câu hỏi được đặt ra, trong bối cảnh há»™i nhập, có nhiều thị trường cạnh tranh và nhiều mức thuế khác nhau, vì sao Liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng- Tài chính vẫn chÆ°a có Ä‘á»™ng thái nào trong việc sá»­a đổi cÆ¡ chế áp thuế trong cách tính giá xăng dầu để gần thá»±c tiá»…n hÆ¡n?.

Nguồn tin: Vietnamnet