Äiá»u Ä‘ó Ä‘ã đặt ra những áp lá»±c ghê gá»›m đối vá»›i việc đảm bảo năng lượng cho phát triển kinh tế bá»n vững cÅ©ng như các vấn đỠổn định ná»n kinh tế vÄ© mô, các giải pháp an sinh xã há»™i. Theo má»™t báo cáo, cuối năm 2010, Trung Quốc hợp tác đầu tư nước ngoài vá»›i 16.000 công ty trên khắp thế giá»›i, hÆ¡n 1.400.000 lao động Ä‘ang làm việc, tổng giá trị tài sản nước ngoài đạt hÆ¡n 1.200 tá»· USD. Hiện tại, Trung Quốc chưa có biện pháp cụ thể nào để bảo vệ số tài sản này trong trưá»ng hợp xảy ra chiến tranh. Hiện tại, Trung Quốc là nhà nháºp khẩu dầu má» lá»›n thứ 2 thế giá»›i sau Mỹ, nhưng khác vá»›i Washington, Bắc Kinh thiếu má»™t kho dá»± trữ dầu má» chiến lược đủ để Ä‘áp ứng nhu cầu năng lượng trong trưá»ng hợp xảy ra khá»§ng hoảng nguồn cung như Mỹ hay EU. Áp lá»±c năng lượng cho phát triển kinh tế khiến Bắc Kinh trở nên liá»u lÄ©nh hÆ¡n, trong ảnh tàu hải giám Trung Quốc ngang nhiên xâm phạm lãnh hải Việt Nam. Việc công bố chá»§ quyá»n đưá»ng “lưỡi bò” chiếm 80% diện tích biển Äông Ä‘ang gặp phải sá»± phản đối mạnh mẽ cá»§a các quốc gia ASEAN đặc biệt là các quốc gia có tranh chấp trá»±c tiếp vá»›i Bắc Kinh vá» chá»§ quyá»n biển đảo.
Äể Ä‘áp ứng năng lượng cho ná»n kinh tế lá»›n thứ 2 thế giá»›i này, Bắc Kinh không ngừng mở rá»™ng và tăng cưá»ng khai thác tài nguyên khoáng sản để phục vụ cho ná»n kinh tế.
Ngoài việc tăng cưá»ng hết công suất các dá»± án khai thác tài nguyên trong nước, Bắc Kinh còn nhanh chóng vươn ra khắp thế giá»›i để tăng cưá»ng khai thác tài nguyên, đặc biệt là khu vá»±c châu Phi.
Äầu năm 2011, biến cố chính trị tại Trung Äông và Bắc Phi, đặc biệt là cuá»™c chiến NATO gây ra ở Libya khiến Bắc Kinh chịu nhiá»u thiệt hại kinh tế to lá»›n.
Chiến sá»± biến quốc gia có trữ lượng dầu má» lá»›n thứ 4 khu vá»±c châu Phi rÆ¡i vào cuá»™c ná»™i chiến đẫm máu. Äã 3 tháng sau khi chiến dịch không kích Libya được bắt đầu, tình hình ở Ä‘ây ngày càng trở nên tồi tệ hÆ¡n.
Theo số liệu được công bố bởi China Africa Real Story, trước khi xảy cuá»™c không kích cá»§a NATO chống lại chính quyá»n cá»§a Tổng thống Libya Gaddafi: Có khoảng 36.000 lao động Trung Quốc Ä‘ang làm việc tại Libya cùng vá»›i 75 công ty Ä‘ang triển khai các dá»± án khai thác dầu má» và các dịch vụ liên quan. Tổng cá»™ng có hÆ¡n 125 công ty, vá»›i 50 dá»± án lá»›n cùng vá»›i 60.000 lao động Trung Quốc Ä‘ang làm việc tại các quốc gia Bắc Phi.
Cuá»™c ná»™i chiến giữa quân đội chính phá»§ và lá»±c lượng nổi dáºy, tiếp đến là chiến dịch không kích Libya khiến toàn bá»™ dá»± án Ä‘ang dang ở cá»§a Trung Quốc cÅ©ng như má»™t số quốc gia khác phải Ä‘óng cá»a.
Toàn bá»™ số lao động nói trên buá»™c phải sÆ¡ tán khá»i Libya để trở vá» Trung Quốc, tạo thêm áp lá»±c để giải quyết công ăn việc làm cho số lao động này. HÆ¡n 75 công ty Trung Quốc Ä‘ang làm việc tại Libya buá»™c phải để lại số tài sản có giá trị tại Ä‘ây.
Số tài sản này gần như mất trắng bởi chiến tranh tại Ä‘ây, chưa hết thiệt hại to lá»›n hÆ¡n cả Ä‘ó là nguồn cung cấp dầu thô từ Libya gần như bị cắt đứt. Các nhà máy lá»c dầu tại Trung Quốc bị “Ä‘ói nguồn cung”
Biến cố này có thể coi là má»™t cú “sốc” đối vá»›i ná»n kinh tế Trung Quốc, cùng vá»›i Ä‘ó, sá»± can thiệp quân sá»± ngày càng sâu rá»™ng cá»§a NATO tại Libya khiến cÆ¡ há»™i quay trở lại vá»›i các dá»± án khai thác dầu má» dang dở tại Ä‘ây gần như bằng 0.
Theo má»™t báo cáo được đăng tải bởi Financial Times, Trung Quốc Ä‘ang lên kế hoạch xây dá»±ng kho dá»± trữ dầu má» chiến lược vá»›i trữ lượng khoảng 500 triệu thùng. Äá»§ dùng cho khoảng 100 ngày sau khi gián Ä‘oạn nguồn cung.
Thế nhưng, phải đến táºn năm 2020, kho dá»± trữ chiến lược này má»›i hoàn thành. Ngay cả váºy, các chuyên gia kinh tế dá»± Ä‘oán, kho dá»± trữ này cÅ©ng chỉ Ä‘áp ứng được khoảng 75-85 ngày sau nháºp khẩu. Biến cố tại Libya Ä‘ã làm cho kế hoạch này bị gián Ä‘oạn và chưa biết khi nào má»›i hoàn thành.
Theo Economist, trước khi xảy ra chiến tranh Libya, Trung Quốc nháºp khẩu khoảng 150.000 thùng dầu thô má»—i ngày từ Libya, chiếm 3% tổng sản lượng dầu thô cá»§a Libya. Con số này sẽ tăng cao hÆ¡n nữa sau khi các dá»± án má»›i hoàn thành.
Việc nguồn cung dầu má» từ Libya bị cắt đứt càng làm cho áp lá»±c năng lượng cho phát triển kinh tế cá»§a Trung Quốc thêm trầm trá»ng.
Khi tham vá»ng cá»§a mình chưa đạt được, Bắc Kinh trở nên “nóng mặt” khi thấy các quốc gia ASEAN tăng cưá»ng các dá»± án khai thác tài nguyên ở nÆ¡i Ä‘ây.
Tài nguyên khoáng sản trên biển là có giá»›i hạn, Bắc Kinh hiểu rõ Ä‘iá»u này, và há» bất chấp thá»§ Ä‘oạn để cản trở hoạt động khai thác hợp pháp cá»§a các nước khác, tháºm chí sá» dụng tá»›i các giải pháp “nhá» nhen” là phá rối các hoạt động thăm dò dầu khí.Chỉ trong thá»i gian ngắn, tàu hải giám và tàu cải trang thành tàu Ä‘ánh cá cá»§a Trung Quốc Ä‘ã 2 lần xâm phạm vùng đặc quyá»n kinh tế cá»§a Việt Nam để phá hoại hoạt động thăm dò dầu khí trong vùng biển chá»§ quyá»n cá»§a Việt Nam.
Mưu đồ cá»§a Bắc Kinh là quá “thô thiển”, cản trở các hoạt động thăm dò dầu khí cá»§a Việt Nam, kéo dài quá trình triển khai khai thác dầu khí. Tạo tâm lý ức chế cho Việt Nam và hòng làm nản lòng các nhà đầu tư nước ngoài Ä‘ang hợp tác vá»›i PetroViet Nam.
Bắc Kinh Ä‘ang cố tình biến phần biển Äông nằm trong vùng đặc quyá»n kinh tế cá»§a Việt Nam từ má»™t vùng biển bình yên thành nÆ¡i sóng gió.
Vì váºy, đối phó vá»›i “mưu đồ” này cá»§a Trung Quốc, ASEAN cần thể hiện tinh thần Ä‘oàn kết hÆ¡n nữa, hợp tác chặt chẽ vá»›i nhau vì lợi ích chung. Cần có các chính sách hợp lý để bảo vệ tài sản cá»§a quốc gia cÅ©ng như cá»§a nhà đầu tư nước ngoài.
Nguồn tin: Baodatviet