Giá xăng chỉ được giảm hÆ¡n 300 đồng/lít hôm 4.7 má»›i Ä‘ây trong khi các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘ang mạnh tay chiết khấu hoa hồng bán hàng cho các đại lý tá»›i 1.000 đồng/lít xăng. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ang lãi lá»›n má»›i có thể làm được nhÆ° vậy…

Chi cao thì giảm lãi!?

Trả lời phóng viên Dân Việt về mức chi hoa hồng quá cao của các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cho các đại lý xăng dầu (tá»›i 1.000 đồng/lít xăng, dù định mức kinh doanh của mặt hàng xăng chỉ là 1.050 đồng/lít), bà Nguyá»…n Thị Thúy Nga - Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính cho biết, quy định về chi phí kinh doanh của doanh nghiệp đầu mối Ä‘ã có trong Thông tÆ° liên tịch của liên Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng - Tài chính về phÆ°Æ¡ng pháp tính giá cÆ¡ sở; cÆ¡ chế hình thành, quản lý, sá»­ dụng Quỹ Bình ổn giá và Ä‘iều hành giá xăng dầu theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

Doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ang lãi lá»›n trong khi người tiêu dùng vẫn chịu thiệt. Ảnh minh họa: Đàm Duy
Chi phí quy định trong Thông tÆ° này (1.050 đồng/lít xăng, 950 đồng/lít dầu) là mức tối Ä‘a để tính giá cÆ¡ sở dùng để tham chiếu làm cÆ¡ sở cho cÆ¡ quan quản lý Ä‘iều hành giá xăng dầu.

"Chi phí kinh doanh thá»±c tế của các doanh nghiệp và việc chi hoa hồng cho đại lý thuá»™c thẩm quyền quản lý của doanh nghiệp và doanh nghiệp phải tá»± chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất, kinh doanh của mình. Nếu họ chi vượt hoặc chi cao hoa hồng cho các đại lý cao đồng nghÄ©a vá»›i việc lợi nhuận của họ sẽ thấp Ä‘i" - bà Nga khẳng định.

Tuy nhiên, thá»±c tế có phải việc chi hoa hồng cho đại lý của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cao sẽ đồng nghÄ©a vá»›i việc lợi nhuận của các doanh nghiệp này giảm Ä‘i hay không? Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long thẳng thắn: “Nếu Ä‘úng nhÆ° giải thích của Bá»™ Tài chính thì doanh nghiệp xăng dầu sẽ không bao giờ dám chi hoa hồng lá»›n nhÆ° thế!”.

Ông Long khẳng định: “Doanh nghiệp xăng dầu Ä‘ang lãi cao, không chỉ lãi 300 đồng/lít xăng theo quy định hiện hành của Nhà nÆ°á»›c. Việc xác định chi phí kinh doanh xăng dầu của Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã chÆ°a hợp lý, chÆ°a có cÆ¡ sở để đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, người tiêu dùng. Điều này cÅ©ng cho thấy, lợi nhuận của doanh nghiệp thì cao mà người tiêu dùng phải chịu cảnh giá xăng dầu giảm ít”.

Lãi “gá»­i nhờ” đại lý?

Số liệu công bố từ Tổng cục Hải quan cÅ©ng cho biết, 6 tháng đầu năm nay, lượng xăng dầu nhập khẩu Ä‘ã tăng vọt, hÆ¡n 23%. Điều Ä‘áng nói, xét về giá trị nhập khẩu xăng dầu lại giảm tá»›i gần 29,3% so vá»›i cùng kỳ năm ngoái. Tình hình tiêu thụ khả quan và giá tốt là hai nguyên nhân chính dẫn đến doanh nghiệp tích cá»±c nhập xăng dầu về nhiều.

Rõ ràng, giá trị nhập khẩu xăng dầu giảm mạnh là do giá các mặt hàng xăng dầu thành phẩm giảm theo xu hÆ°á»›ng của giá dầu thô. Tính bình quân sÆ¡ bá»™, hiện má»—i tấn xăng dầu thành phẩm các loại nhập khẩu có giá trên 573 USD trong khi mức giá của cùng kỳ năm ngoái là trên 943 USD.

Trao đổi vá»›i báo chí, Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cÅ©ng thừa nhận: Chính sách Ä‘iều hành giá xăng dầu những tháng đầu năm nay Ä‘ã luôn đảm bảo lợi nhuận, hiệu quả cho doanh nghiệp xăng dầu. Ở kênh bán lẻ của tập Ä‘oàn này (bán trá»±c tiếp tại các cá»­a hàng trá»±c thuá»™c), lượng hàng bán ra tăng dao Ä‘á»™ng 10-12% so vá»›i cùng kỳ (tùy vị trí, khu vá»±c).

Trong bối cảnh giá nhập khẩu tốt và chính sách Ä‘iều hành giá xăng dầu trong nÆ°á»›c luôn có lợi cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên Ä‘ã khiến các đầu mối xăng dầu không có mạng lÆ°á»›i cá»­a hàng trá»±c thuá»™c lá»›n phải cạnh tranh trong việc bán hàng cho tổng đại lý, đại lý.

Má»™t doanh nghiệp xăng dầu tiết lá»™: “Cách để các đầu mối thu hút đại lý phổ biến nhất trên thị trường hiện nay là tăng chiết khấu (hoa hồng). Có những thời Ä‘iểm vừa qua, chiết khấu xăng dầu cho đại lý lên đến cả 1.000 đồng/lít dù định mức kinh doanh của mặt hàng xăng chỉ là 1.050 đồng/lít, còn dầu là 950 đồng/lít”.

“Tất nhiên phải có lãi, doanh nghiệp má»›i tăng chiết khấu cho đại lý đẩy mạnh bán hàng thu tiền về quay vòng nhập hàng lúc giá thế giá»›i giảm nhÆ° vậy!” - má»™t đại lý xăng dầu cho biết.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, vấn đề ở Ä‘ây là chúng ta xác định chi phí định mức kinh doanh xăng dầu bất hợp lý. Doanh nghiệp xăng dầu lợi nhuận cao có thể lợi dụng “đẩy” phần lợi ấy cho đại lý rồi được “lại quả” còn giảm giá cho người tiêu dùng thì ít. “Điều này tạo ra sá»± cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường và người tiêu dùng thì luôn chịu thiệt” - ông Long nói.

GS.TS Đặng Đình Đào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển cÅ©ng cho rằng, doanh nghiệp kêu chi phí kinh doanh định mức thấp, không bù đắp đủ chi phí nhÆ°ng lại hào phóng chi mức hoa hồng “khủng” cho các đại lý kinh doanh xăng dầu là má»™t dấu hỏi lá»›n vá»›i người tiêu dùng bởi người tiêu dùng hiện nay Ä‘ang phải “gánh” các chi phí này.

“Vấn đề quan trọng là chi phí kinh doanh định mức, chiết khấu kinh doanh xăng dầu trong Ä‘iều kiện thị trường còn Ä‘á»™c quyền nhÆ° hiện nay thì phải được các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c khách quan, công tâm kiểm tra, giám sát, tránh tình trạng "vừa Ä‘á bóng vừa thổi còi". Bá»™ Tài Chính nên giám sát chặt chẽ việc chiết khấu hoa hồng cho các đại lý. Không để người tiêu dùng vốn Ä‘ã chịu thiệt lâu nay giờ phải gánh thêm cả chi phí hoa hồng cho đại lý”- GS. Đào nói.

Nguồn tin: Danviet