Từ gần má»™t năm nay, dá»± thảo Luáºt Quản lý giá Ä‘ã được Bá»™ Tài chính, Quốc há»™i và các cÆ¡ quan khác cá»§a Chính phá»§ xây dá»±ng, thảo luáºn nhưng chưa thể Ä‘i đến thống nhất. Äể kịp trình Quốc há»™i thông qua tại kỳ há»p sắp tá»›i, Chá»§ tịch Nguyá»…n Sinh Hùng tháºm chí Ä‘ã phải đỠxuất dành thêm thá»i gian cho Bá»™ Tài chính xây dá»±ng lại 4 Ä‘iá»u liên quan đến việc định giá cá»§a Nhà nước, mặc dù chương trình thảo luáºn vá» dá»± án luáºt này cá»§a Thưá»ng vụ Quốc há»™i lẽ ra phải kết thúc trong ngày 11/4.
![]() |
Nhà nước vẫn nắm quyá»n bình ổn, định giá vá»›i nhiá»u mặt hàng thiết yếu. Ảnh minh há»a: Hoàng Hà |
Sau nhiá»u lần cho ý kiến, mâu thuẫn lá»›n nhất còn lại giữa các cÆ¡ quan xây dá»±ng và thẩm định luáºt chính vẫn là việc Nhà nước sẽ can thiệp đến Ä‘âu, như thế nào tá»›i Ä‘iá»u hành giá, thông qua phân loại các nhóm mặt hàng: Nhóm nào được đưa vào diện bình ổn (Nhà nước có thể can thiệp bằng kinh tế, hành chính… khi có diá»…n biến bất thưá»ng), nhóm nào Nhà nước kiên quyết giữ quyá»n định giá (giá chính xác, giá trần, giá sàn)…
Xăng dầu (thành phẩm) và Ä‘iện được coi là những ví dụ Ä‘iển hình nhất vá» ý kiến trái chiá»u cá»§a các cÆ¡ quan chức năng trong việc Ä‘iá»u hành giá. Theo đỠxuất cá»§a Bá»™ Tài chính, mặt hàng này vừa thuá»™c danh mục hàng hóa bình ổn, vừa thuá»™c nhóm do Nhà nước định giá chính xác. Ngưá»i có quyá»n ra quyết định định giá là Bá»™ trưởng Tài chính hoặc cấp tương đương.
Äá» xuất này khiến nhiá»u đại biểu, trong Ä‘ó có cả Chá»§ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Sinh Hùng thắc mắc. Là ngưá»i có nhiá»u kinh nghiệm trong lÄ©nh vá»±c tài chính, ông Hùng cho rằng Việt Nam Ä‘ang cố gắng Ä‘iá»u hành giá nhiá»u mặt hàng cÆ¡ bản theo hướng thị trưá»ng. Như váºy, việc đưa ra quy định mà Nhà nước là cÆ¡ quan duy nhất có quyá»n định giá là tương đối “khó nghe”.
“Riêng như chuyện xăng dầu, cố gắng lắm ta má»›i Ä‘iá»u hành được theo hướng thị trưá»ng má»™t chút. Nhưng luáºt ra Ä‘á»i theo hướng này thì Nghị định 84 phải chăng là bá»?”, ông Hùng đặt câu há»i.
Chia sẻ quan Ä‘iểm vá»›i Chá»§ tịch, Phó chá»§ tịch Nguyá»…n Thị Kim Ngân cÅ©ng lưu ý rằng việc Ä‘iá»u hành giá cần tuân thá»§ các nguyên tắc cam kết quốc tế, đồng thá»i không Ä‘i ngược lại luáºt doanh nghiệp, trong Ä‘ó quy định “doanh nghiệp có quyá»n tá»± do định giá. Trong khi Ä‘ó, theo đỠxuất cá»§a Bá»™ Công Thương, do Ä‘ã có quy định tại Nghị định 84 nên chỉ cần đưa xăng dầu vào danh mục bình ổn, Nhà nước không nhất thiết phải giữ quyá»n định giá.
Lý giải vỠđỠxuất này tại phiên làm việc cá»§a Thưá»ng vụ Quốc há»™i, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính - Trần Văn Hiếu cho biết Việt Nam Ä‘ang trong quá trình xây dá»±ng cÆ¡ chế giá thị trưá»ng, nhưng chưa hoàn chỉnh. Trong vài năm tá»›i, rất khó xóa tình trạng độc quyá»n ở má»™t số mặt hàng như xăng dầu và đặc biệt là Ä‘iện. Do váºy, Nhà nước trước mắt vẫn cần giữ quyá»n định giá chính xác, hoặc đặt ra giá trần, giá sàn để đảm bảo doanh nghiệp không thể thao túng giá. “Tuy nói là định giá nhưng Nhà nước luôn cố gắng để Ä‘iá»u hành mức giá này sao cho sát nhất vá»›i thị trưá»ng”, ông Hiếu cam kết.
Tuy váºy, tiếp thu ý kiến cá»§a các cÆ¡ quan thẩm tra, đại diện Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết sẽ cân nhắc khả năng đưa xăng dầu ra khá»i danh mục Nhà nước định giá, chỉ giữ lại ở nhóm bình ổn. Tuy nhiên, Thứ trưởng Trần Văn Hiếu đỠnghị giữ nguyên việc định giá vá»›i Ä‘iện bởi Ä‘ây hiện vẫn là mặt hàng độc quyá»n tại Việt Nam.
Chia sẻ vá»›i đỠxuất này nhưng theo Chá»§ tịch Quốc há»™i Nguyá»…n Sinh Hùng, tuy chưa có giá thị trưá»ng thá»±c sá»± hoàn chỉnh đối vá»›i má»™t số mặt hàng nhưng Việt Nam cÅ©ng không còn ở thá»i kỳ “bao cấp”. Do váºy, việc thiết kế luáºt giá cần có “tính mở” để dần hướng tá»›i việc Ä‘ình giá theo thị trưá»ng.
Ngoài ra, ông Hùng cÅ©ng lưu ý đến phản hồi cá»§a các hiệp há»™i doanh nghiệp nước ngoài (Eurocham, Amcham…) xung quanh việc đăng ký giá. Theo Ä‘ó, việc xây dá»±ng luáºt cần đảm bảo Ä‘úng theo thông lệ quốc tế, đặc biệt là các cam kết cá»§a Việt Nam gia nháºp WTO. Tuy nhiên, theo giải trình cá»§a Bá»™ Tài chính, thắc mắc cá»§a các hiệp há»™i nêu trên chá»§ yếu liên quan đến vấn đỠgiá sữa. Trong khi Ä‘ó, việc đăng ký giá này là khá phổ biến theo thông lệ quốc tế và không vi phạm cam kết WTO. Do váºy, việc đăng ký và yêu cầu tuân thá»§ giá đăng ký sẽ tiếp tục được quy định trong dá»± luáºt sắp tá»›i.
Nguồn tin: Vnexpress