Để sử dụng Xangdau.net, Vui lòng kích hoạt javascript trong trình duyệt của bạn.

To use Xangdau.net, Please enable JavaScript in your browser for better use of the website.

Loader

"Ế" xăng dầu made in Việt Nam: Lỗi tại dự báo hay điều hành?

Nguồn: tintuconline

Độc giả có thể gá»­i ý kiến, nhận xét, bày tỏ quan Ä‘iểm của mình đối vá»›i tin tức này bằng cách bấm vào nút "Ý kiến Của bạn"

Tồn kho, không có chá»— chứa, không tiêu thụ được nhÆ°ng vẫn phải sản xuất vì không thể dừng nhà máy, Ä‘ó là thá»±c trạng xăng dầu “Made in Việt Nam” tại nhà máy lọc dầu Dung Quất (NMLD). Theo dá»± báo của Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN), vá»›i tình hình sản xuất và tiêu thụ nhÆ° hiện nay, lượng tồn kho đến cuối năm vào khoảng 730.000 tấn. Vậy những nguyên nhân nào khiến xăng dầu Dung Quất... nằm kho?

Xăng dầu tồn kho của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất sẽ phải xá»­ lý ra sao khi các kho chứa liệu Ä‘ã đầy và giải pháp tiêu thụ nhÆ° thế nào Ä‘ang là má»™t “má»› bòng bong” đối vá»›i các bên liên quan trong mấy ngày qua. Điều này má»™t lần nữa cho thấy cả nhà quản lý lẫn các DN trá»±c tiếp làm xăng dầu vẫn còn Ä‘ang lúng túng trong việc Ä‘iều hành, xá»­ lý má»™t vấn đề mà theo nhiều người thì nó còn dá»… hÆ¡n so vá»›i việc xây má»™t nhà máy lọc dầu.

Cần minh bạch trong tiêu thụ

Theo nhận định chung của các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối, mặc dù việc cân đối nhập xăng của NMLD Dung Quất và khối lượng nhập khẩu Ä‘ã được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°a ra cách Ä‘ây khá lâu, tuy nhiên thời gian đầu, việc sản xuất của nhà máy này Ä‘ã không ổn định.

Thêm vào Ä‘ó là thông tin về tiến Ä‘á»™ hoàn thành nhà máy không xác định là bao giờ, nên để đảm bảo nhu cầu tiêu thụ xăng trong nÆ°á»›c, các Cty Ä‘ã nhập khẩu xăng dầu trên thế giá»›i. Việc kí kết nhập khẩu thông thường được làm từ đầu năm và kế hoạch nhập hàng là cho cả năm để hạn chế thấp nhất những rủi ro do biến Ä‘á»™ng về giá. Chính vì vậy, không thể đổ lá»—i cho các DN kinh doanh xăng dầu được.

Được biết, hiện tại, NMLD Dung Quất Ä‘ang tồn má»™t lượng lá»›n xăng và dầu các loại do nhà máy sản xuất. Nguyên nhân là do loại xăng dầu này không bán được tại thị trường VN. PVN cÅ©ng Ä‘ã Ä‘Æ°a ra các giải pháp để giải quyết xăng dầu tồn đọng nhÆ°: cắt giảm sản lượng sản xuất, xây thêm kho để tăng lượng tồn kho...

Tàu Ä‘ang ăn dầu tại nhà máy Lọc Dầu Dung Quất

Tuy nhiên, theo TGĐ của PVN Phùng Đình Thá»±c để giải bài toán xăng dầu tồn kho cần phải kích cầu tiêu thụ xăng dầu sản xuất trong nÆ°á»›c tăng lên. Trong bối cảnh VN Ä‘ang nhập siêu và PVN luôn phấn đấu để tăng công suất NMLD Dung Quất thì không nên giảm cung từ giảm sản xuất. Cho nên giảm cung bằng cách giảm nhập khẩu là giải pháp nên làm ngay. Và về lâu dài, cần phải tăng diện tích các kho chứa. NhÆ°ng hiện nay, nhiều DN đầu mối vẫn còn diện tích kho chứa trống nên cần phải làm việc vá»›i các DN này để tăng sức chứa lên.

HÆ¡n nữa, để tránh hiện tượng tồn kho trong khi vẫn phải nhập khẩu xăng dầu, gây sức ép lên ngoại tệ. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã chỉ đạo, các DN trong nÆ°á»›c phải tăng mức tiêu thụ sản phẩm trong nÆ°á»›c để giảm nhập khẩu.

Mặc dù PVN Ä‘ã mời các DN nhập khẩu cùng hợp tác để tiêu thụ sản phẩm xăng dầu Dung Quất, nhÆ°ng má»™t số Ä‘Æ¡n vị nhÆ°: TCty dầu VN, Công ty thÆ°Æ¡ng mại kÄ© thuật và đầu tÆ° Petec, TCty xăng dầu Petrolimex cho đến nay cÅ©ng chỉ cam kết tiêu thụ má»™t lượng hạn chế xăng dầu Dung Quất.

Tuy nhiên, má»™t chuyên gia kinh tế cho rằng, việc dùng mệnh lệnh hành chính để hạn chế nhập khẩu là Ä‘iều không thể. Bên cạnh Ä‘ó, chuyên gia này cÅ©ng cho rằng: “Hãy chỉ rõ cho người dân biết lượng hàng tồn kho có "cân đối" vá»›i đầu vào (dầu thô) của nhà máy hay không?”.

Tồn kho vì dá»± báo kém hay Ä‘iều hành kém?

Để xăng dầu VN bán được trên thị trường ná»™i địa, PVN cần phải công khai, minh bạch trong việc phân phối sản phẩm, tránh tình trạng Ä‘á»™c quyền, má»™t bên cung ứng và chỉ có má»™t bên tiêu thụ, khi xảy ra tình trạng nhÆ° hiện nay lại đổ lá»—i tại cÆ¡ chế hay dá»± báo.

Theo đại diện PVN, việc tồn đọng xăng dầu Dung Quất có nguyên nhân từ việc sản lượng xăng dầu của NMLD Dung Quất tăng 25% so vá»›i kế hoạch trong khi nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nÆ°á»›c năm 2010 lại thấp hÆ¡n so vá»›i dá»± báo mức tăng 10% hồi đầu năm nay. Tuy nhiên, Ä‘ây là tình trạng “bất khả kháng” bởi đến cuối năm 2009, NMLD Dung Quất vẫn chÆ°a vận hành ổn định, chÆ°a được Tổ hợp nhà thầu Technip bàn giao nên PVN chỉ dá»± báo sản lượng sản xuất của Dung Quất đạt 80% trong năm 2010.

Tuy nhiên, từ khi nhận bàn giao vào ngày 30/5/2010, nhà máy lại hoạt Ä‘á»™ng 100% công suất suốt từ Ä‘ó đến nay. CÅ©ng theo số liệu báo cáo 9 tháng đầu năm, Tổng công ty dầu VN (PV Oil) Ä‘ã nhập khẩu 765 nghìn tấn xăng dầu các loại, trong khi Ä‘ó, NMLD Dung Quất lại tăng sản lượng vá»›i xăng và dầu DO.

Qua Ä‘ây cho thấy, công tác dá»± báo thị trường cập nhật thông tin còn chậm, nhất là trong việc thay đổi kế hoạch Ä‘iều hành sản xuất của chính NMLD Dung Quất và kế hoạch nhập khẩu xăng dầu của PV Oil. CÅ©ng theo số liệu báo cáo nêu trên có thể thấy, tình trạng tồn đọng xăng dầu Dung Quất còn xuất phát từ tình trạng phối hợp lỏng lẻo giữa nhà sản xuất và các đầu mối tiêu thụ xăng dầu, nhất là trong giai Ä‘oạn chuyển từ vận hành thá»­ nghiệm sang vận hành ổn định.

Câu chuyện tồn kho xăng dầu Dung Quất trong bối cảnh nguồn cung xăng dầu trong nÆ°á»›c nếu đạt 100% công suất thiết kế má»›i Ä‘áp ứng khoảng 30% nhu cầu tiêu thụ ná»™i địa, 70% nguồn cung phụ thuá»™c vào nguồn nhập khẩu được coi là má»™t nghịch lý. HÆ¡n nữa, việc các DN đầu mối kinh doanh xăng dầu không tiêu thụ hết nguồn xăng dầu trong nÆ°á»›c, trong khi vẫn bỏ ngoại tệ nhập khẩu xăng dầu làm tá»· lệ nhập siêu cao, không phát huy được năng lá»±c đầu tÆ° trong nÆ°á»›c. Đây là bài học về quản lí và Ä‘iều hành thị trường xăng dầu.

Lượng xăng dầu tồn kho lá»›n của nhà máy lọc dầu Dung Quất là hệ lụy tất yếu từ sá»± bị Ä‘á»™ng trong kế hoạch sản xuất của Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Thiết nghÄ©, Ä‘iều này cÅ©ng cho thấy những hạn chế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng. Việc tiêu thụ lượng xăng dầu tồn kho của Nhà máy lọc dầu Dung Quất hiện nay là rất khó. NhÆ°ng dù khó thế nào thì các nhà quản lý của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng và lãnh đạo Tâp Ä‘oàn PVN vẫn phải tìm cách giải quyết cho ổn thỏa.

Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú:

2 tác Ä‘á»™ng lá»›n khiến cho nguồn cung xăng dầu trên thị trường ná»™i địa tÆ°Æ¡ng đối dồi dào, thứ nhất là do nhà máy lọc dầu Dung Quất tăng 25% sản lượng so vá»›i kế hoạch năm, thứ hai là nhu cầu tiêu thụ cÅ©ng thấp hÆ¡n từ 8 - 10% so vá»›i dá»± báo hồi đầu năm 2010. HÆ¡n nữa, rút kinh nghiệm từ năm 2009, sản xuất xăng dầu của NMLD Dung Quất không ổn định, thấp hÆ¡n dá»± kiến nên các DN đầu mối ngay từ đầu năm 2010 Ä‘ã triển khai ký hợp đồng nhập khẩu theo Ä‘úng chỉ tiêu Ä‘ã giao.

Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Hồ Thị Kim Thoa:

Yêu cầu Petro Vietnam và Cty TNHH Lọc hóa dầu Bình SÆ¡n làm việc cụ thể vá»›i từng DN đầu mối nhập khẩu xăng dầu, đặc biệt là TCty xăng dầu VN (Petrolimex) về kế hoạch sản xuất, phÆ°Æ¡ng án tiêu thụ; tận dụng tối Ä‘a các kho xăng dầu đầu mối để chứa sản phẩm của nhà máy và báo cáo kết quả về Bá»™, chậm nhất là ngày 15/10.

Yêu cầu Petro Vietnam cần sá»›m có phÆ°Æ¡ng án Ä‘iều chỉnh việc tổ chức tiêu thụ sản phẩm của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất má»™t cách hợp lý, minh bạch, hiệu quả và đảm bảo công bằng cho tất cả các DN.

Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường, Bá»™ Tài chính VÅ© Đình Ánh:

Tình trạng tồn kho lá»›n của nhà máy lọc dầu Dung Quất là do chÆ°a xá»­ lý được hai vấn đề lá»›n.

Thứ nhất là kế hoạch sản xuất của nhà máy liên tục bị chậm khiến các doanh nghiệp phải chủ Ä‘á»™ng nhập khẩu xăng dầu.

Thứ hai là giá bán xăng dầu của nhà máy lọc dầu Dung Quất chÆ°a được tính toán chính xác, trong khi Ä‘ó, chất lượng xăng dầu cÅ©ng chÆ°a được kiểm định. Sản phẩm dầu mazút của Dung Quất chÆ°a đạt má»™t số chỉ tiêu chất lượng. Thậm chí, đối vá»›i nhiên liệu bay Z A1 thì nhà quản lý còn chÆ°a làm đủ thủ tục đăng ký để tiêu thụ ná»™i địa (dù Vietnam Airlines tuyên bố sẽ Æ°u tiên mua, sá»­ dụng).

TS Nguyá»…n Minh Phong - Viện Kinh tế - xã há»™i Hà Ná»™i:

Để xăng dầu VN bán được trên thị trường ná»™i địa, PVN cần phải công khai, minh bạch trong việc phân phối sản phẩm, tránh tình trạng Ä‘á»™c quyền, má»™t bên cung ứng và chỉ có má»™t bên tiêu thụ, khi xảy ra tình trạng nhÆ° hiện nay lại đổ lá»—i tại cÆ¡ chế hay dá»± báo.

Vấn đề cấp bách hiện nay là các DN phải cùng hợp sức tiêu thụ sản phẩm trong nÆ°á»›c để tránh tồn kho lãng phí. Còn chuyện lá»—i do dá»± báo hay doanh nghiệp trong nÆ°á»›c chê sản phẩm do Dung Quất sản xuất để hậu xét. Khi Ä‘ó không chỉ PVN mà cả các bá»™ ngành cÅ©ng phải xem lại cách quản lý Ä‘iều hành của mình.

ĐỌC THÊM