Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cá»­ tri gá»­i đến kỳ họp thứ tám và thứ chín, Quốc há»™i khoá XII của Ban Dân nguyện, Quốc há»™i khoá XIII cho thấy, dÆ° luận xã há»™i vẫn còn nhiều bức xúc và cho rằng, việc sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu không công khai, minh bạch…

Theo báo cáo, qua giám sát việc giải quyết kiến nghị của cá»­ tri gá»­i đến kỳ họp thứ bảy, Quốc há»™i khoá XII, UBTVQH, việc lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu chÆ°a phù hợp vá»›i quy định của Pháp lệnh giá nêu trong Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cá»­ tri tại kỳ họp thứ tám, Quốc há»™i khoá XII.

Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu có ảnh hưởng quan trọng đến toàn bá»™ nền kinh tế và đời sống của nhân dân, thuá»™c danh mục hàng hóa Nhà nÆ°á»›c bảo đảm thá»±c hiện bình ổn giá. Trong những năm trÆ°á»›c Ä‘ây, giá bán lẻ xăng dầu do Nhà nÆ°á»›c quyết định. Thá»±c hiện chủ trÆ°Æ¡ng quản lý giá theo cÆ¡ chế thị trường, từ năm 2007, Chính phủ Ä‘ã giao cho doanh nghiệp quyền định giá bán lẻ xăng dầu, Nhà nÆ°á»›c quản lý, kiểm tra việc định giá của doanh nghiệp theo quy định của pháp luậtvà đến năm 2009, Chính phủ quyết định lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Theo hÆ°á»›ng dẫn của Bá»™ Tài chính thì Quỹ bình ổn giá được trích lập từ giá bán lẻ xăng dầu và để tại các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu, được hạch toán riêng và chỉ sá»­ dụng vào mục Ä‘ích bình ổn giá theo chỉ đạo của Bá»™ Tài chính.

Xăng dầu là mặt hàng thiết yếu có ảnh hưởng quan trọng đến toàn bá»™ nền kinh tế...

Theo báo cáo số 13050/BTC-TCDN ngày 29/9/2010 của Bá»™ Tài chính thì từ khi lập quỹ đến ngày 30/7/2010 Ä‘ã trích lập được trên 3.619 tá»· đồng, các doanh nghiệp Ä‘ã được sá»­ dụng gần 1.050 tá»· đồng vào việc bình ổn giá, hiện còn trên 2.569 tá»· đồng tồn trong tài khoản của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, theo ý kiến của má»™t số doanh nghiệp Ä‘ang quản lý và sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu thì việc lập, quản lý, sá»­ dụng, hạch toán quỹ này hiện có nhiều bất cập, vÆ°á»›ng mắc nhÆ°: Tổng Công ty xăng dầu Việt Nam đề nghị quy định mức Quỹ bình ổn giá hình thành bắt buá»™c tại doanh nghiệp tính trên doanh thu, được giá»›i hạn phù hợp vá»›i yêu cầu bình ổn và đảm bảo tÆ°Æ¡ng quan hợp lý vá»›i lợi nhuận của doanh nghiệp (quy định hiện hành là không giá»›i hạn).

Chính Tổng Công ty xăng dầu Quân Ä‘á»™i cÅ©ng cho rằng "mục Ä‘ích hình thành Quỹ bình ổn là giúp ổn định về giá. NhÆ°ng hiện nay, việc trích lập quỹ chÆ°a giải quyết bình ổn giá nhÆ°ng lại tác Ä‘á»™ng tạo lợi thế cho các doanh nghiệp có Ä‘iều kiện thuận lợi tích tụ má»™t số vốn từ quỹ này để giảm vốn vay và từ Ä‘ó lại tạo ra lợi thế cạnh tranh giá dẫn đến Ä‘á»™c quyền - tiêu diệt cạnh tranh trong kinh doanh xăng dầu”.

Trong khi Ä‘ó, trong kỳ họp thứ 8 và thứ 9 của Quốc há»™i khoá trÆ°á»›c, cá»­ tri Ä‘ã kiến nghị xem xét, bãi bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu, vì cho rằng từ khi trích lập Quỹ đến nay dù khi giá xăng dầu tăng hay giảm thì khách hàng vẫn phải trả thêm 300 Ä‘ hoặc 500 Ä‘/lít (tùy từng thời Ä‘iểm) để Ä‘Æ°a vào Quỹ bình ổn giá xăng dầu nhÆ°ng việc quản lý, sá»­ dụng quỹ này cÅ©ng nhÆ° việc khách hàng được hưởng lợi từ quỹ này nhÆ° thế nào thì không rõ.

Qua xem xét, đối chiếu vá»›i quy định của pháp luật, Ủy ban thường vụ Quốc há»™i khoá XII cÅ©ng cho rằng, việc lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu chÆ°a phù hợp vá»›i quy định của Pháp lệnh giá, cụ thể là: Theo Điều 6 của Pháp lệnh giá quy định cụ thể về các biện pháp bình ổn giá thì không có biện pháp lập Quỹ bình ổn giá.

Trong khi Ä‘ó, giải trình về căn cứ để lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu, tại Báo cáo số 12870/BTC-QLG ngày 24/9/2010, Bá»™ Tài chính cho rằng việc lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu là căn cứ vào: Điều 5 Pháp lệnh giá , Điều 3, Nghị định 170/2003/NĐ-CP, Thông báo số 147/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, Quyết định số 04/2009/QĐ-TTg của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ. Qua nghiên cứu Pháp lệnh giá thì thấy Điều 5 quy định về mục tiêu bình ổn giá trong Ä‘ó có quy định: “Nhà nÆ°á»›c thá»±c hiện các chính sách, biện pháp cần thiết tác Ä‘á»™ng vào quan hệ cung cầu để bình ổn giá thị trường…”.

Những biện pháp cần thiết được áp dụng để bình ổn giá được đề cập trong Ä‘iều này Ä‘ã được cụ thể hóa tại Điều 6 của Pháp lệnh mà không giao cho Chính phủ quy định. Sau phiên họp thứ 35 của Ủy ban thường vụ Quốc há»™i, ngày 08/10/2010, Bá»™ Tài chính tiếp tục có văn bản giải trình số 13574/BTC-QLG về vấn đề trên. Tuy nhiên, sau khi xem xét Ủy ban thường vụ Quốc há»™i nhận thấy ná»™i dung giải trình không có gì khác so vá»›i trÆ°á»›c Ä‘ây.

Vì vậy, Uá»· ban thường vụ Quốc há»™i khoá XII từng đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bá»™ Tài chính, trong phạm vi trách nhiệm của mình kịp thời rà soát các văn bản quy định chi tiết và hÆ°á»›ng dẫn thi hành Pháp lệnh giá; có kế hoạch, tiến Ä‘á»™ cụ thể về việc banhành, sá»­a đổi, bổ sung các văn bản có những ná»™i dung chÆ°a phù hợp vá»›i quy định của các luật, pháp lệnh nêu trên.

Theo Ban Dân nguyện, UBTVQH khoá XIII, tại công văn số 12756/BTC-QLG ngày 23/9/2011, Bá»™ Tài chính cho biết Ä‘ã chủ Ä‘á»™ng phối hợp vá»›i các Bá»™, ngành có liên quan tiến hành kiểm tra việc kinh doanh xăng dầu, phối hợp vá»›i Kiểm toán Nhà nÆ°á»›c kiểm toán Quỹ bình ổn giá xăng dầu, tổ chức các cuá»™c há»™i thảo lấy ý kiến rá»™ng rãi về các cÆ¡ chế chính sách liên quan đến quỹ bình ổn giá xăng dầu; trên cÆ¡ sở Ä‘ó để tiếp tục nghiên cứu sá»­a đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan cho phù hợp vá»›i tình hình thá»±c tế.

Qua công tác tổng hợp ý kiến của cá»­ tri sau kỳ họp thứ nhất, Quốc há»™i khoá XIII nhận thấy cá»­ tri ở nhiều địa phÆ°Æ¡ng tiếp tục kiến nghị xem xét lại việc quản lý, Ä‘iều hành giá xăng dầu, trong Ä‘ó có Quỹ bình ổn giá xăng dầu; dÆ° luận xã há»™i vẫn còn nhiều bức xúc cho rằng việc sá»­ dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu không công khai, minh bạch. Đề nghị Uá»· ban Thường vụ Quốc há»™i tiếp tục có ý kiến và Chính phủ chỉ đạo các cÆ¡ quan hữu quan tiến hành kiểm tra, có kết luận và sá»›m sá»­a đổi, bổ sung các văn bản pháp luật có liên quan.

Nguồn tin: VnMedia