"Các DN kinh doanh xăng dầu lúc nào cÅ©ng kêu lá»— và liên tục gây áp lá»±c tăng giá xăng trong khi cÆ¡ quan nhà nước lại chỉ căn cứ trên báo cáo Ä‘ó để quyết định cho tăng giá xăng mà không có sá»± kiểm tra cụ thể".
Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trưá»ng giá cả (Bá»™ Tài chính) Ngô Trí Long nháºn xét sau quyết định tăng giá xăng dầu má»›i nhất cá»§a Bá»™ Tài chính từ 1/7/2009.
Giá Ä‘iện, nước sạch, xi măng, phân bón, giấy... tăng và bây giá» là đến giá xăng tăng lần thứ 4 trong vòng 4 tháng qua Ä‘ã khiến cho dư luáºn lo ngại rằng thị trưá»ng hình thành má»™t mặt bằng giá má»›i, đồng thá»i tiá»m ẩn nguy cÆ¡ lạm phát.
Giá xăng Việt Nam cao hÆ¡n cả giá xăng ở Trung Quốc, Singapore
TS Lê Äăng Doanh, Chuyên gia kinh tế cao cấp cho rằng: Hiện nay Ä‘ang tồn tại má»™t nghịch lý trong Ä‘iá»u hành cá»§a Chính phá»§ Ä‘ó là: Trong lúc chúng ta Ä‘ang ná»— lá»±c kích cầu và khoan sức dân bằng các biện pháp khuyến khích sản xuất, cung cấp tín dụng... thì lại đồng thá»i tăng giá liên tiếp nhiá»u mặt hàng, như váºy thì có thể khẳng định là hai biện pháp không cùng chiá»u vá»›i nhau, Ä‘iá»u này sẽ dẫn tá»›i việc gói kích cầu không đạt hiệu quả như mong muốn.
Việc tăng giá xăng, theo ông Doanh là Ä‘iá»u không thể đừng vì Ä‘ã váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng thì phải chấp nháºn khi giá thị trưá»ng thế giá»›i dao động.
Tăng giá các mặt hàng sẽ khiến cho Ä‘á»i sống ngưá»i dân gặp nhiá»u khó khăn. (Ảnh TTXVN)
"Nhưng tôi lưu ý má»™t Ä‘iá»u khi giá xăng thế giá»›i ở 147 USD/thùng thì giá xăng ở Việt Nam cÅ©ng má»›i 14.500 đồng/ lít. Hiện giá» giá thế giá»›i má»›i lên hÆ¡n 70 USD/thùng mà giá xăng trong nước Ä‘ã lên tá»›i 14.200 đồng/lít, nếu giá thế giá»›i tiếp tục lên thì giá xăng Việt Nam đội trần à? Lúc Ä‘ó thì Chính phá»§ ứng xá» vá»›i trưá»ng hợp này như thế nào?", ông Doanh đặt vấn Ä‘á».
CÅ©ng theo TS. Doanh, giá xăng ở Việt Nam hiện nay còn cao hÆ¡n nhiá»u so vá»›i giá xăng ở Singapore và Trung Quốc, mặc dù trong Ä‘ó những nước khác cÅ©ng phải nháºp khẩu xăng dầu nhưng há» lại rất tháºn trá»ng khi công bố giá má»›i.
"Việc tăng giá xăng hiện nay chưa được kiểm soát hữu hiệu, nên má»—i khi có quyết định tăng giá khiến cho ngưá»i dân gặp nhiá»u bất lợi. Các DN kinh doanh xăng dầu lúc nào cÅ©ng kêu lá»— và liên tục gây áp lá»±c tăng giá xăng, báo lá»— là váºy nhưng cÆ¡ quan nhà nước lại chỉ căn cứ trên báo cáo Ä‘ó Ä‘ó để quyết định cho tăng giá xăng mà không có sá»± kiểm tra cụ thể tình hình. |
Ở khía cạnh khác, TS Ngô Trí Long, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trưá»ng giá cả (Bá»™ Tài chính) cho rằng: Việc tăng giá xăng hiện nay chưa được kiểm soát hữu hiệu, nên má»—i khi có quyết định tăng giá khiến cho ngưá»i dân gặp nhiá»u bất lợi.
"Các DN kinh doanh xăng dầu lúc nào cÅ©ng kêu lá»— và liên tục gây áp lá»±c tăng giá xăng, báo lá»— là váºy nhưng cÆ¡ quan nhà nước lại chỉ căn cứ trên báo cáo Ä‘ó Ä‘ó để quyết định cho tăng giá xăng mà không có sá»± kiểm tra cụ thể tình hình. Trên thá»±c tế, kinh doanh xăng dầu hiện nay là lãi nhất, chỉ ngưá»i dân là gặp khó khăn sau những quyết định tăng giá này", ông Long phân tích.
Liên quan đến vấn đỠnày, ông VÅ© Äình Ánh, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trưá»ng giá cả (Bá»™ Tài chính) cÅ©ng cảnh báo: Khi Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu theo giá thị trưá»ng thế giá»›i thì chúng ta cần tính toán đến việc giảm những tác động tiêu cá»±c trong việc tăng giá Ä‘ó.
Việc Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu ở Việt Nam hiện nay có đặc thù là vừa đảm bảo tính bình ổn, đồng thá»i liên quan đến việc Ä‘iá»u hành giá theo thị trưá»ng.
"Vì thế, chúng ta chưa thể áp dụng việc thả giá xăng dầu theo thị trưá»ng để cho DN tá»± quyết quá nhiá»u mà vẫn phải có sá»± can thiệp cá»§a nhà nước để tránh xáo động thị trưá»ng và ảnh hưởng đến Ä‘á»i sống đại bá»™ pháºn ngưá»i dân", TS Ngô Trí Long đỠxuất.
Sẽ hình thành má»™t mặt bằng giá má»›i?
Bàn vá» những tác động tiêu cá»±c từ việc tăng giá xăng và các mặt hàng khác trong thá»i gian qua, TS VÅ© Äình Ánh cho rằng: Trước mắt, ảnh hưởng cá»§a việc tăng giá xăng dầu để dẫn đến nguy cÆ¡ lạm là không lá»›n.
Tuy nhiên, TS Lê Äăng Doanh lại dá»± báo rằng: Giá xăng và giá Ä‘iện là hai yếu tố đầu vào cÆ¡ bản cho sản xuất váºy khi tăng lên, DN sẽ phải tính vào giá thành và Ä‘iá»u này sẽ dẫn đến chiến dịch tăng giá má»›i.
"Ngoài yếu tố xăng tăng nói trên thì thá»i gian qua cÅ©ng Ä‘ã có nhiá»u thông tin cho rằng tình hình kinh tế thế giá»›i Ä‘ã hồi phục, ngay cả việc chưa hồi phục tháºt mà chỉ má»›i hồi phục vá» tâm lý thì cÅ©ng Ä‘ã dẫn đến tăng giá và việc tăng giá Ä‘ó lại trùng hợp vá»›i chính sách tiá»n tệ ná»›i rá»™ng cá»§a Chính phá»§, Ä‘iá»u Ä‘ó rất có thể dẫn đến má»™t đợt lạm phát má»›i", TS Doanh phân tích thêm.
Theo các chuyên gia kinh tế thì thưá»ng má»—i khi có má»™t đợt tăng giá thì ngoài việc các DN sản xuất phải tăng chi phí đầu vào sản xuất thì má»™t số mặt hàng "ăn theo" như ăn uống, dịch vụ, lương thá»±c thá»±c phẩm... cÅ©ng sẽ "tát nước theo mưa", Ä‘ua nhau tăng giá.
TS Lê Äăng Doanh nói thêm: Trong khi mục tiêu cá»§a Chính phá»§ là cung cấp tín dụng cho nhân dân để kích thích mua sắm, sức mua tăng trưởng thì mức độ lưu thông được đẩy mạnh, các ngành sản xuất cÅ©ng vì thế mà được duy trì, từ Ä‘ó ta có thể lấy tiá»n trong lưu thông vá».
"Tuy nhiên, lượng tiá»n này vô tình lại không tính vào chi phí sản xuất, ngưá»i dân lại phải sá» dụng khoản tín dụng Ä‘ó để đổ vào những ngành ăn theo khiến cho lượng tiá»n Ä‘ó tiêu không Ä‘úng chá»—, nhà nước khó hút tiá»n lại, đồng thá»i Ä‘á»i sống ngưá»i dân gặp khó khăn hÆ¡n khi phải chịu má»™t mức giá tiêu dùng cao", ông Doanh nói
Tuy nhiên TS VÅ© Äình Ánh lại tá» ra lạc quan hÆ¡n khi cho rằng: Thá»i gian qua chúng ta Ä‘ang ná»— lá»±c để thá»±c hiện gói kích cầu, do Ä‘ó việc tiêu dùng gia tăng có nghÄ©a là đạt mục tiêu. Tất nhiên, tăng tiêu dùng sẽ dẫn đến lạm phát, nhưng ở Ä‘ây là lạm phát do cầu kéo và ở mức rất hợp lý.
“CÅ©ng có thể, thá»i gian qua nhiá»u ngưá»i quan ngại vá» việc trở lại cá»§a lạm phát. Nhưng không vì thế mà chúng ta thá»±c hiện giảm chi tiêu Ä‘i. Nếu thế, Ä‘âu còn là kích cầu nữa” - TS Ánh bày tá» quan Ä‘iểm.
Theo công bố từ Tổng cục Thống kê, so vá»›i thá»i Ä‘iểm tháng 12/2008, chỉ số giá tiêu dùng 6 tháng đầu năm 2009 chỉ tăng 2.68%. Äây là mức tăng thấp nhất trong vòng 5 năm qua nếu so sánh ở thá»i Ä‘iểm cùng kỳ. Tổng cục Thống kê dá»± báo trong 6 tháng cuối năm chỉ số giá tiêu dùng sẽ tăng cao vì các lý do: Thứ ba, những gói kích thích kinh tế lá»›n cùng vá»›i chính sách bảo há»™ trong nước cá»§a Mỹ, EU, Nháºt Bản, Trung Quốc và nhiá»u ná»n kinh tế khác chắc chắn sẽ gây ra hệ luỵ tăng giá má»™t số loại nguyên, nhiên váºt liệu, thiết bị, máy móc mà nước ta nháºp khẩu vá»›i khối lượng lá»›n, góp phần đẩy giá cả trong nước tăng theo. |
( VTC News )