Tổng Cục trưởng Äá»— Thức tại phiên há»p báo công bố số liệu kinh tế 2012 chiá»u 24/12 (ảnh: BD).
Tiá»m ẩn các yếu tố đẩy CPI năm tá»›i
TrÆ°á»›c ý kiến cho rằng, CPI năm nay tăng không phải do yếu tố tiá»n tệ đặt giữa bối cảnh dÆ° nợ tín dụng tăng rất khiêm tốn, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức khẳng định, CPI là kết quả của mối quan hệ cung cầu. Do váºy, M2 má»›i là yếu tố quyết định đến CPI.
Theo báo cáo của Chính phủ tại phiên há»p thÆ°á»ng kỳ tháng trÆ°á»›c, cung tiá»n M2 đến 20/11/2012 Æ°á»›c tăng 15,33% so vá»›i tháng 12/2011.
Äiểm đặc biệt trong năm nay Ä‘ó là khoản dùng để mua ngoại tệ chiếm đến hÆ¡n phân ná»a, nhá» váºy CPI năm nay được kiá»m chế. Theo Ä‘ó, trong năm nay, NHNN Ä‘ã "bÆ¡m" vào lÆ°u thông má»™t khoản rất lá»›n 200.000 tá»· đồng (khoảng 10 tá»· USD, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i lượng ngoại tệ được NHNN mua vào năm 2007). Tuy nhiên, do cầu thấp nên không xảy ra lạm phát nhÆ° 2007.
Nếu tất cả cung tiá»n Ä‘á»u dồn vào tiêu dùng và sản xuất thì chắc chắn CPI sẽ tăng cao, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức cho hay.
Trả lá»i câu há»i của Dân trí vá» khả năng tác Ä‘á»™ng lên các chỉ số kinh tế vÄ© mô của kế hoạch bÆ¡m 100.000 - 150.000 tá»· đồng để xá» lý nợ xấu năm 2013, ông Hà Quang Tuyến, Vụ trưởng vụ Hệ thống tài khoản Quốc gia Tổng cục Thống kê cho biết, chỉ số bị tác Ä‘á»™ng nhất sẽ là CPI.
Tuy nhiên, theo ông Tuyến, cần xem xét cung tiá»n xá» lý nợ xấu sẽ bÆ¡m vào ngành gì và đạt hiệu quả ra sao. Từ Ä‘ó má»›i Ä‘Æ°a ra được Ä‘ánh giá cụ thể.
Từ quý III năm nay, Chính phủ Ä‘ã có chính sách, má»—i tháng tăng gấp Ä‘ôi đầu tÆ° so tháng trÆ°á»›c, song CPI vẫn được kiếm chế, không diá»…n biến Ä‘á»™t biến. Do váºy, ông Tuyến cho rằng, nếu cung tiá»n Ä‘úng việc Ä‘úng ngành thì không những không "Ä‘e dá»a" tá»›i CPI mà còn há»— trợ cho tăng trưởng.
CÅ©ng vá» CPI năm tá»›i, bà Nguyá»…n Thị Ngá»c Vân, Vụ trưởng Vụ Thống kê Tổng hợp cảnh báo, năm tá»›i lạm phát sẽ có thể tăng 7-8% do má»™t số mặt hàng vẫn còn phải tiếp tục Ä‘iá»u chỉnh giá, đặc biệt là dịch vụ y tế. Hiện tại nhóm này má»›i chỉ có 30 tỉnh tăng giá và còn hÆ¡n 30 tỉnh nữa thá»i gian tá»›i sẽ tăng. Vì váºy, theo bà Vân, trong Ä‘iá»u hành, Chính phủ cần tháºn trá»ng.
Äiện, xăng dầu: Tháºt cần thiết thì má»›i nên tăng
Tại phiên há»p báo, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức cÅ©ng Ä‘á» cáºp đến chiá»u tác Ä‘á»™ng, ảnh hưởng của hoạt Ä‘á»™ng Ä‘iá»u hành từ các bá»™, ngành lên chỉ số CPI năm nay nói riêng và cả thá»i kỳ này nói chung.
Äồng ý vá»›i lá»™ trình tăng giá má»™t số mặt hàng mà Chính phủ hoặc cho phép các Bá»™ ngành trá»±c tiếp quản lý nhÆ° xăng dầu, Ä‘iện, giáo dục, y tế, tuy nhiên, ngÆ°á»i đứng đầu cÆ¡ quan thống kê quốc gia cÅ©ng lÆ°u ý, khi còn sá»± can thiệp của cÆ¡ quan quản lý thì việc quản lý và Ä‘iá»u hành giá cần thá»±c hiện má»™t cách hài hòa.
Nếu tháng 9 không đổ dồn tất cả chi phí y tế, giáo dục vào rổ tính thì chắc chắn tình hình CPI không đến mức Ä‘á»™ quá "sốt" và khiến dÆ° luáºn lo lắng nhÆ° váºy. Tháng này, CPI Ä‘á»™t ngá»™t tăng lên 2,2% trong khi tháng 6, tháng 7 giảm và tháng 8 tăng nhẹ. Theo Ä‘ó, việc tăng giá y tế và giá giáo dục Ä‘ã tạo ra tính "giáºt cục" của CPI tháng 9.
"Các tháng trÆ°á»›c thì lo giảm phát thiểu phát, đến tháng 9 lại cho rằng mục tiêu 8% không giữ được. Công tác dá»± báo nhìn chung rất bị Ä‘á»™ng vá»›i tình hình thá»±c tế." - Tổng cục trưởng Äá»— Thức nói.
Bình luáºn vá» Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện, ông cho rằng Ä‘ó là Ä‘iá»u cần thiết để váºn hành ná»n kinh tế theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng, nhÆ°ng Ä‘iá»u chỉnh ở mức Ä‘á»™ nào thì cần xem xét. "Cá nhân tôi không đồng ý lắm, rằng, sống trong Ä‘iá»u kiện này mà giá Ä‘iện lại phải theo giá quốc tế".
Äể giá Ä‘iện theo giá thị trÆ°á»ng thì Ä‘iá»u kiện cần là giám sát giá thành, các yếu tố cấu nên giá thành trong giá Ä‘iện, rà soát lÆ°Æ¡ng của công nhân viên ngành Ä‘iện. Theo ông, lÆ°Æ¡ng ngành Ä‘iện cÅ©ng phải ở mức chung của lao Ä‘á»™ng Việt Nam thì má»›i hợp lý, còn lÆ°Æ¡ng cao mà lại muốn giá thành theo giá quốc tế thì bất cáºp.
"Tất nhiên, sau khi xem xét thấy rằng lÆ°Æ¡ng Ä‘ã phù hợp, giá thành minh bạch và cần phải Ä‘iá»u chỉnh giá bán thì có thể tăng".
Vá» giá xăng dầu, Nghị định chính phủ cho phép tăng không quá 10 ngày, 1 tháng Ä‘iá»u chỉnh 3 lần thì cÅ©ng là phù hợp. "Tuy nhiên, theo quan Ä‘iểm cá nhân của tôi, nếu tháºt cần thiết thì má»›i tăng nhÆ° váºy".
Bởi, nếu Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh tăng trong vòng 10 ngày thì việc giảm cÅ©ng cố gắng thá»±c hiện trong 10 ngày, nhÆ° váºy má»›i công bằng và hài hòa. Còn khi tăng thì Ä‘iá»u chỉnh Ä‘úng quy định còn giảm lại không kịp thá»i là Ä‘iá»u không phải - Tổng Cục trưởng Äá»— Thức nháºn xét.
Ông gá»i Ä‘iện, xăng dầu, y tế và giáo dục là nhóm hàng "thất thÆ°á»ng". Khi tính, nếu trừ Ä‘i nhóm "thất thÆ°á»ng" này, CPI năm nay sẽ giảm từ 6,81% vá» mức rất thấp là 3,31%.
Dù váºy, CPI kiá»m chế ở 6,81% cÅ©ng Ä‘ã là Ä‘áng ghi nháºn. Äây cÅ©ng là kết quả của má»™t quá trình duy trì chính sách tiá»n tệ có kiểm soát. Dù việc tăng giá ở mức nào, nhất là tại các nhóm hàng kể trên, sẽ Ä‘á»u tác Ä‘á»™ng đến khả năng chi trả và Ä‘á»i sống của ngÆ°á»i dân. Song bù lại, lÆ°Æ¡ng năm nay Ä‘iá»u chỉnh khá cao từ 830.000 đồng lên 1.050.000 đồng (trên 25%) nên tăng CPI nhÆ° hiện nay vá» cÆ¡ bản không ảnh hưởng nhiá»u đến mức sống của dân cÆ° - đại diện cÆ¡ quan thống kê Ä‘ánh giá.
Nguồn tin: (Dân trí)