Tổng Cục trưởng Äá»— Thức tại phiên há»p báo công bố số liệu kinh tế 2012 chiá»u 24/12 (ảnh: BD).
Tiá»m ẩn các yếu tố đẩy CPI năm tá»›i
Trước ý kiến cho rằng, CPI năm nay tăng không phải do yếu tố tiá»n tệ đặt giữa bối cảnh dư nợ tín dụng tăng rất khiêm tốn, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức khẳng định, CPI là kết quả cá»§a mối quan hệ cung cầu. Do váºy, M2 má»›i là yếu tố quyết định đến CPI.
Theo báo cáo cá»§a Chính phá»§ tại phiên há»p thưá»ng kỳ tháng trước, cung tiá»n M2 đến 20/11/2012 ước tăng 15,33% so vá»›i tháng 12/2011.
Äiểm đặc biệt trong năm nay Ä‘ó là khoản dùng để mua ngoại tệ chiếm đến hÆ¡n phân ná»a, nhá» váºy CPI năm nay được kiá»m chế. Theo Ä‘ó, trong năm nay, NHNN Ä‘ã "bÆ¡m" vào lưu thông má»™t khoản rất lá»›n 200.000 tá»· đồng (khoảng 10 tá»· USD, tương đương vá»›i lượng ngoại tệ được NHNN mua vào năm 2007). Tuy nhiên, do cầu thấp nên không xảy ra lạm phát như 2007.
Nếu tất cả cung tiá»n Ä‘á»u dồn vào tiêu dùng và sản xuất thì chắc chắn CPI sẽ tăng cao, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức cho hay.
Trả lá»i câu há»i cá»§a Dân trí vá» khả năng tác động lên các chỉ số kinh tế vÄ© mô cá»§a kế hoạch bÆ¡m 100.000 - 150.000 tá»· đồng để xá» lý nợ xấu năm 2013, ông Hà Quang Tuyến, Vụ trưởng vụ Hệ thống tài khoản Quốc gia Tổng cục Thống kê cho biết, chỉ số bị tác động nhất sẽ là CPI.
Tuy nhiên, theo ông Tuyến, cần xem xét cung tiá»n xá» lý nợ xấu sẽ bÆ¡m vào ngành gì và đạt hiệu quả ra sao. Từ Ä‘ó má»›i đưa ra được Ä‘ánh giá cụ thể.
Từ quý III năm nay, Chính phá»§ Ä‘ã có chính sách, má»—i tháng tăng gấp Ä‘ôi đầu tư so tháng trước, song CPI vẫn được kiếm chế, không diá»…n biến đột biến. Do váºy, ông Tuyến cho rằng, nếu cung tiá»n Ä‘úng việc Ä‘úng ngành thì không những không "Ä‘e dá»a" tá»›i CPI mà còn há»— trợ cho tăng trưởng.
CÅ©ng vá» CPI năm tá»›i, bà Nguyá»…n Thị Ngá»c Vân, Vụ trưởng Vụ Thống kê Tổng hợp cảnh báo, năm tá»›i lạm phát sẽ có thể tăng 7-8% do má»™t số mặt hàng vẫn còn phải tiếp tục Ä‘iá»u chỉnh giá, đặc biệt là dịch vụ y tế. Hiện tại nhóm này má»›i chỉ có 30 tỉnh tăng giá và còn hÆ¡n 30 tỉnh nữa thá»i gian tá»›i sẽ tăng. Vì váºy, theo bà Vân, trong Ä‘iá»u hành, Chính phá»§ cần tháºn trá»ng.
Äiện, xăng dầu: Tháºt cần thiết thì má»›i nên tăng
Tại phiên há»p báo, Tổng Cục trưởng Äá»— Thức cÅ©ng đỠcáºp đến chiá»u tác động, ảnh hưởng cá»§a hoạt động Ä‘iá»u hành từ các bá»™, ngành lên chỉ số CPI năm nay nói riêng và cả thá»i kỳ này nói chung.
Äồng ý vá»›i lá»™ trình tăng giá má»™t số mặt hàng mà Chính phá»§ hoặc cho phép các Bá»™ ngành trá»±c tiếp quản lý như xăng dầu, Ä‘iện, giáo dục, y tế, tuy nhiên, ngưá»i đứng đầu cÆ¡ quan thống kê quốc gia cÅ©ng lưu ý, khi còn sá»± can thiệp cá»§a cÆ¡ quan quản lý thì việc quản lý và Ä‘iá»u hành giá cần thá»±c hiện má»™t cách hài hòa.
Nếu tháng 9 không đổ dồn tất cả chi phí y tế, giáo dục vào rổ tính thì chắc chắn tình hình CPI không đến mức độ quá "sốt" và khiến dư luáºn lo lắng như váºy. Tháng này, CPI đột ngá»™t tăng lên 2,2% trong khi tháng 6, tháng 7 giảm và tháng 8 tăng nhẹ. Theo Ä‘ó, việc tăng giá y tế và giá giáo dục Ä‘ã tạo ra tính "giáºt cục" cá»§a CPI tháng 9.
"Các tháng trước thì lo giảm phát thiểu phát, đến tháng 9 lại cho rằng mục tiêu 8% không giữ được. Công tác dá»± báo nhìn chung rất bị động vá»›i tình hình thá»±c tế." - Tổng cục trưởng Äá»— Thức nói.
Bình luáºn vá» Ä‘iá»u chỉnh giá Ä‘iện, ông cho rằng Ä‘ó là Ä‘iá»u cần thiết để váºn hành ná»n kinh tế theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, nhưng Ä‘iá»u chỉnh ở mức độ nào thì cần xem xét. "Cá nhân tôi không đồng ý lắm, rằng, sống trong Ä‘iá»u kiện này mà giá Ä‘iện lại phải theo giá quốc tế".
Äể giá Ä‘iện theo giá thị trưá»ng thì Ä‘iá»u kiện cần là giám sát giá thành, các yếu tố cấu nên giá thành trong giá Ä‘iện, rà soát lương cá»§a công nhân viên ngành Ä‘iện. Theo ông, lương ngành Ä‘iện cÅ©ng phải ở mức chung cá»§a lao động Việt Nam thì má»›i hợp lý, còn lương cao mà lại muốn giá thành theo giá quốc tế thì bất cáºp.
"Tất nhiên, sau khi xem xét thấy rằng lương Ä‘ã phù hợp, giá thành minh bạch và cần phải Ä‘iá»u chỉnh giá bán thì có thể tăng".
Vá» giá xăng dầu, Nghị định chính phá»§ cho phép tăng không quá 10 ngày, 1 tháng Ä‘iá»u chỉnh 3 lần thì cÅ©ng là phù hợp. "Tuy nhiên, theo quan Ä‘iểm cá nhân cá»§a tôi, nếu tháºt cần thiết thì má»›i tăng như váºy".
Bởi, nếu Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh tăng trong vòng 10 ngày thì việc giảm cÅ©ng cố gắng thá»±c hiện trong 10 ngày, như váºy má»›i công bằng và hài hòa. Còn khi tăng thì Ä‘iá»u chỉnh Ä‘úng quy định còn giảm lại không kịp thá»i là Ä‘iá»u không phải - Tổng Cục trưởng Äá»— Thức nháºn xét.
Ông gá»i Ä‘iện, xăng dầu, y tế và giáo dục là nhóm hàng "thất thưá»ng". Khi tính, nếu trừ Ä‘i nhóm "thất thưá»ng" này, CPI năm nay sẽ giảm từ 6,81% vá» mức rất thấp là 3,31%.
Dù váºy, CPI kiá»m chế ở 6,81% cÅ©ng Ä‘ã là Ä‘áng ghi nháºn. Äây cÅ©ng là kết quả cá»§a má»™t quá trình duy trì chính sách tiá»n tệ có kiểm soát. Dù việc tăng giá ở mức nào, nhất là tại các nhóm hàng kể trên, sẽ Ä‘á»u tác động đến khả năng chi trả và Ä‘á»i sống cá»§a ngưá»i dân. Song bù lại, lương năm nay Ä‘iá»u chỉnh khá cao từ 830.000 đồng lên 1.050.000 đồng (trên 25%) nên tăng CPI như hiện nay vá» cÆ¡ bản không ảnh hưởng nhiá»u đến mức sống cá»§a dân cư - đại diện cÆ¡ quan thống kê Ä‘ánh giá.
Nguồn tin: (Dân trí)