Áp lá»±c giá xăng dầu tăng cho thấy tạm thá»i cÅ©ng chưa thể lạc quan nhiá»u vá» lạm phát, ít nhất là trong ngắn hạn.
Biểu đồ CPI. Nguồn: Bloomberg, tác giả ước tính
Tăng tốc từng tháng, nhưng Ä‘à tăng cùng kỳ giảm dần
Các nháºn định gần Ä‘ây Ä‘á»u khá tích cá»±c vá» phía lạm phát. Có vẻ như nhiá»u quan Ä‘iểm Ä‘á»u cho rằng xu hướng tăng cá»§a CPI Ä‘ã cháºm lại, và hồ hởi nghÄ© vá» má»™t đợt giảm lãi suất. Nhìn vào đồ thị, có thể thấy xu hướng giảm so vá»›i cùng kỳ là khá rõ ràng. Má»™t số mặt hàng lương thá»±c, thá»±c phẩm như gạo, thịt có xu hướng giảm nhá» nguồn cung dồi dào (đối vá»›i thịt) hoặc do giá xuất khẩu giảm (đối vá»›i gạo, do bị cạnh tranh mạnh). Tuy váºy, từ tháng 1/2012, sau khi loại bá» yếu tố thá»i vụ, có thể thấy xu hướng tăng giá Ä‘ã có vẻ “nhúc nhích” tăng trở lại.
Vá» xu hướng CPI ngắn hạn, có thể thấy CPI tháng 1 chưa phản ảnh hết xu hướng tăng giá, dù không phải là quá mạnh, trong dịp Tết. Nhìn sang Trung Quốc, do CPI tháng 1 Ä‘ã phản ánh giá Tết, nên CPI tháng 1 tại Trung Quốc Ä‘ã quay lại Ä‘à tăng so vá»›i cùng kỳ, ở mức 4,5%, cao hÆ¡n mức tăng 4,1% trong tháng 12. Số liệu tại Trung Quốc cÅ©ng cho thấy giá bán buôn thịt lợn thá»i gian gần Ä‘ây Ä‘ang có xu hướng tăng và phải theo dõi thêm.
Như váºy sẽ là hợp lý nếu CPI ở Việt Nam trong tháng 2 có thể sẽ tăng ít nhất tương đương vá»›i tháng 1, hoặc có thể cao hÆ¡n.
CPI VIệt Nam và Trung Quốc (MoM và YoY). Nguồn: Bloomberg
Vá»›i mặt bằng tăng khá cao cá»§a CPI trong ná»a đầu năm 2011, thì xu hướng giảm cá»§a CPI so vá»›i cùng kỳ có lẽ sẽ vẫn tiếp tục cho đến tháng 6/2012. Nếu ná»a đầu năm nay lạm phát tăng khoảng 6% so vá»›i đầu năm, thì đến tháng 6 chỉ số CPI cÅ©ng chỉ tăng khoảng 10,5% so vá»›i cùng kỳ. Mức tăng này có thể tăng dần, nếu diá»…n biến giá không được cải thiện hÆ¡n (nghÄ©a là tăng vá»›i mức độ thấp hÆ¡n ná»a đầu năm) trong những tháng cuối năm.
Áp lá»±c trước mắt: Giá bán lẻ xăng dầu
Có rất nhiá»u nguyên nhân dẫn đến việc giá dầu má» và sản phẩm xăng dầu tăng mạnh từ cuối năm ngoái, như tình hình tại Iran và Syria xấu Ä‘i khá nhanh, FED tiếp tục duy trì má»™t đồng USD yếu vá»›i việc cam kết duy trì lãi suất xấp xỉ 0% trong má»™t thá»i gian dài.
Dưới Ä‘ây là bảng so sánh giá xăng RON 92, DO và FO tại thị trưá»ng Singapore ở các thá»i Ä‘iểm tăng giá ngày 29/3/2011, giảm giá 26/8/2011 và hiện tại (13/2/2012).
(Nguồn: Bloomberg)
Do từ ngày 29/3/2011 Petrolimex không còn công bố cách tính cụ thể cho giá cÆ¡ sở, mà chỉ công bố giá FOB Singapore để tính giá cÆ¡ sở, nên những tính toán dưới Ä‘ây cho 2 mặt hàng xăng RON 92 và dầu DO 0.05S dá»±a trên cÆ¡ sở giá thế giá»›i do Petrolimex công bố (khá sát mức trung bình 10 ngày tại Singapore), cước váºn tải và bảo hiểm tính trên cÆ¡ sở tương đương tá»· lệ cá»§a mức giá công bố lần cuối ngày 29/3/2011 (cÅ©ng là hợp lý vì nếu tính giá váºn tải hàng lá»ng, clean tanker, trên má»™t số tuyến Ä‘uá»ng lá»›n xuất phát từ Singapore thì so vá»›i tháng 3 năm ngoái mức giá hiện nay cao hÆ¡n khá nhiá»u).
(Nguồn: Petrolimex, Bloomberg, tác giả ước tính)
Như váºy sau khi trích bình ổn giá, mức lá»— hiện tại cá»§a trên má»™t lít xăng là 705 đồng và dầu là 331 đồng. Mức này khá thấp so vá»›i thông tin má»›i Ä‘ây cho rằng các doanh nghiệp hiện Ä‘ang lá»— 2.500 đồng/lít vá»›i xăng và 2.000 đồng má»™t lít vá»›i dầu DO.
Nếu không tính mức trích quỹ bình ổn giá, thì theo tính toán cá»§a bảng nêu trên thì xăng lá»— 2.245 đồng và dầu lá»— 1.695 đồng, khá gần mức tính toán nói trên.
Như váºy liệu có thể hiểu là hiện tại các doanh nghiệp Ä‘ã không còn trích quỹ bình ổn giá, nghÄ©a là số dư cá»§a quỹ hiện không còn. Äiá»u này cần có sá»± thông tin từ phía các đơn vị quản lý Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Nếu số dư cá»§a quỹ vẫn còn, và chỉ cần giảm thuế nháºp khẩu, thì mức lá»— cÅ©ng không còn Ä‘áng kể. Nếu ngược lại, có lẽ việc tăng giá là khó tránh khá»i, nếu không có sá»± Ä‘iá»u chỉnh giảm nhanh và mạnh cá»§a giá thế giá»›i.
Äiá»u Ä‘ó cho thấy tạm thá»i cÅ©ng chưa thể lạc quan nhiá»u vá» lạm phát, ít nhất là
Nguồn tin: NDHMoney